پیوست‌های فرهنگی وارداتی را باید با طرحی اسلامی جایگزین کنیم

نجفعلی میرزایی، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در رابطه با پیوست فرهنگی در حوزه کتاب گفت: مقام معظم رهبری در دو مورد از مفهوم پیوست فرهنگی نام می‌برند؛ یکی اینکه ذات حرکت انسان فرهنگی است و پروژه‌های سیاسی و اقتصادی پیوست‌هایی برای تحقق ابعاد فرهنگی انسان هستند. در واقع سیاست و اقتصاد غایت‌ها و مقصدهای بزرگ فرهنگی هستند و در مرتبه‌ای پایین‌تر در مدیریت اجتماعی نیز به پیوست‌های فرهنگی اشاره کرده‌اند.

وی افزود: منطق پیوست فرهنگی در پروژه‌های اقتصادی، سیاسی، تربیتی و ... یک منطق راهبردی است و تأکید معظم‌له به پیوست فرهنگی به این دلیل است که ما در نظام  سکولار و غیردینی شاهد این پروژه‌ها هستیم، اما چون نظام‌های نرم و سکولار فاقد این نگاه فرهنگی و بومی ما هستند، چاره‌ای نداریم غیر از اینکه پیوست‌های فرهنگی طرح‌های وارداتی و غیراسلامی را با یک طرح اسلامی جایگزین کنیم.

میرزایی ادامه داد: اگر پدیده مدرنیته وارد کشور ما می‌شود، مدرنیسم دارای پیوست‌های فکری و فرهنگی است و باورهایی در این منظومه وجود دارد که باورها گاهی پنهان هستند. کودکان ما در ظاهر از سی‌دی و کتاب‌های غربی استفاده می‌کنند و در ظاهر پیوست و استنادهای مستقیم فرهنگی و باورمندانه دیده نمی‌شود، اما با کمی تأمل در لابه‌لای مصرف تولیدات و محصولات نرم بین‌المللی توسط کودکان، شاهد تغییر باورها و فرهنگ هستیم.

پیوست فرهنگی باورمندانه غربی تغذیه کننده باورهای کودکان می‌شود

وی تصریح کرد: کودکان ایرانی که به صورت پیوسته کتاب‎ها و رمان‌های ترجمه شده در عرصه جهانی را می‌خوانند، طبیعی است که پس از مدتی همانند قهرمان نوجوان داستان‌های غربی همچون هری پاتر فکر می‌کنند که کتابی با همین عنوان با ترجمه‌های گوناگون و متعدد وجود دارد. در واقع پیوست فرهنگی باورمندانه در هری پاتر تغذیه‌کننده باورهای کودکان و نوجوانان ما می‌شود و تأکید مقام معظم رهبری بر راهبردی بودن پیوست‌ها، ناشی از همین امر است.

مدیر عامل مؤسسه خانه کتاب با بیان اینکه ما می‌دانیم که پدیده‌های فکری و فرهنگی وارداتی و غربی در حوزه باور و فرهنگ بی‌طرف نیستند، اظهار کرد: پیوست‌های آنها در درون محصولات فرهنگی و غیرمشهود و نامرئی نهاده شده است؛ از این رو باید به فکر پیوست فرهنگ باشیم و این به معنای ضمیمه کردن سنجاقی فرهنگ نیست، بلکه به معنای بازسازی این پدیده‌ها و اندیشه‌ها با رویکرد فرهنگی است؛ یعنی بازمهندسی فرهنگی پدیده‌های غرب مانند کتاب.

برخی پدیده‌ها و کتاب‌ها با هیچ ممیزی قابل تطهیر نیستند

میرزایی یکی از استراتژیک‌ترین ایده‌ها در حوزه مدیریت ارزشی نظام فرهنگی را طرح پیوست فرهنگی به پدیده‌ها دانست و بیان کرد: در حال حاضر در میان جوانان و نوجوانان ما دیده می‌شود که به ندرت کسی تلفن همراه نداشته باشد، در این راستا آیا کسی می‌تواند تأثیر این پدیده بر باور، فرهنگ و رفتار را ناچیز بداند؟ پس برای اینکه از شرّ هجوم فرهنگی دنیا در امان بمانیم و هویت اسلامی، ایرانی و شیعی از نتایج ویرانگر جنگ نرم علیه ما در امان بماند، ناگزیر هستیم، فرمایشات رهبری را در بحث پیوست فرهنگی نصب‌العین و کانون توجه و برنامه‌ریزی خود قرار دهیم.

وی افزود: گاهی برخی پدیده‌ها و کتاب‌ها با هیچ ممیزی قابل تطهیر نیستند، کتابی را می‎شود ممیزی کرد و مجوز داد که با تغییراتی جزئی قابل انتشار باشد، اما برخی اندیشه‌ها و کتاب‌ها آن قدر ناپاک هستند که با هیچ ممیزی تطهیرشدنی نیستند و این موارد را نمی‌شود با پیوست فرهنگی درست کرد، بلکه باید با یک تغییر ساختاری، بنیادین و شالوده‌شکنانه اصلاح شوند.