نشست نقد و بررسی کتاب «یاد سرمستان» در اهواز تشکیل شد

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) از خوزستان و به نقل از روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی خوزستان، جلسه نقد و بررسی کتاب «یاد سرمستان» گزیده و بازنویسی مقتل امام حسین(ع) در «الفتوح» ابن‌اعثم کوفی، با حضور دکتر محمدحسین رجبی دوانی، نویسنده کتاب، سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان، مسئولان استانی، مداحان، اصحاب رسانه و عموم مردم در محل کتابخانه مرکزی استان خوزستان برگزار شد.

منصور کوهی رستمی، سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی خوزستان در این مراسم با تبریک هفته کتاب و کتابخوانی گفت: فرهنگ کتاب و کتابخوانی یک پدیده اجتماعی و از دغدغه‌های مقام معظم رهبری است.

وی برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب را یکی از راه‌های نهادینه کردن فرهنگ کتاب و کتابخوانی در سطح جامعه دانست و اظهار کرد: نقد، اهمیت دادن به کتاب و نویسنده اثر است و نویسنده از این طریق می‌تواند نقاط قوت و ضعف اثر را نمایان کند.

سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان با بیان اینکه در باب ضرورت و اهمیت موضوع نقد کتاب سخنان بسیاری مطرح شده که در این زمینه دفاع از حق فرهنگی جامعه، کمک به خواننده و کمک به نویسنده از جمله آن‌هاست، اضافه کرد: بیان نگرش‌ها امری بسیار تأثیرگذار است و برآوردن این نیازها حق دفاع را در جامعه ایجاد می‌کند.

کوهی‌ رستمی با اشاره به اینکه بسیاری از خوانندگان در مرحله انتخاب کتاب نیاز به راهنمایی دارند و در این راستا نقد و بررسی کتاب به ارائه سیر مطالعاتی خواننده کمک می‌کند، ادامه داد: در سیاست‌های کلان کتابخانه‌ها یکی از بهترین برنامه‌ها معرفی و نقد آثار ملی، استانی و شهرستانی است.

وی با بیان اینکه برگزاری این‌گونه جلسات در فضای ذهنی خواننده اثرگذار است، افزود: از سوی کتابخانه‌های عمومی خوزستان در هفته کتاب، 22 جلسه نقد و بررسی کتاب برگزار شده که این جلسه سرآمد همه آن‌هاست و امیدواریم که چنین اقداماتی برای آثار فاخر نویسندگان استانی اثرگذار باشد.

در ادامه این مراسم، دکتر محمدحسین رجبی دوانی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین(ع) و استاد تاریخ اسلام، با تبریک هفته کتاب و بسیج، در مورد کتاب «یاد سرمستان» گفت: این اثر علمی ترجمه مقتل حضرت سیدالشهدا(ع) در کتاب «الفتوح» ابن‌اعثم کوفی از مورخان و نویسندگانی است که اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم زیسته است.

وی با اشاره به اینکه این کتاب جزو منابع اصلی و درجه اول تاریخ اسلام است، گفت: کتاب «القتوح» یک بار در قرن ششم ترجمه شده که ترجمه آن آزاد و همراه با مطالب عربی بوده و نسخه‌ای از آن در دانشکده الهیات موجود است. بخش مربوط به قیام امام حسین(ع) در این کتاب جلوه ویژه‌ای دارد، بنابراین این کتاب جزو مقاتل به‌حساب می‌آید.

رجبی دوانی با اشاره به اینکه اصل این کتاب در هشت جلد چاپ شده و ترجمه «یاد سرمستان» از یک جلد آن و مربوط به قیام امام حسین(ع) است، یادآور شد: این کتاب از منابع مهم بوده و علما و اهل فن از آن استفاده می‌کردند که در 10 جلد ترجمه شده است.

وی ادامه داد: ترجمه‌ای برگرفته از همان ترجمه قرن ششم در بازار وجود دارد، ولی اکثر مردم شناختی از آن نداشتند. این ترجمه کامل نبوده و در برخی موارد مطالبی در آن می‌بینیم که در اصل کتاب وجود نداشته است.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین(ع) با اشاره به اینکه کتاب «یاد سرمستان» به درخواست انتشارات امیرکبیر به وی واگذار شد، گفت: هدف از ترجمه این کتاب آن است که مجموعه‌ای از مقاتل مهم و برجسته با زبان روان و ترجمه سلیس در اختیار مداحان و ذاکران اهل بیت(ع) که دسترسی به منابع اصلی و یا شناخت کافی از آن‌ها ندارند، قرار گیرد.

در ادامه، حجت‌الاسلام شیخ ماجد کاظمی، مدرس حوزه علمیه که به‌عنوان منتقد در این نشست حضور داشت، گفت: این کتاب از جمله کتاب‌های بسیار مهم در مورد مقاتل امام حسین(ع)است که هر چه نگاه کردم، هیچ‌گونه عیب و نقصی در آن مشاهده نکردم.

وی اظهار کرد: مؤلف این کتاب از اهل تسنن است و برخی علما تصریح کردند که احمد بن‌اعثم کوفی شیعه بوده، اما مطالب این کتاب شهادت می‌دهد که وی سنی مذهب است.

این مدرس حوزه ادامه داد: یکی از نقدهایی که می‌توان بر این کتاب وارد کرد، عنوان و نام کتاب است که «سرمستان» نام‌گذاری شده است. این عنوان با فرهنگ غنی شیعه تناسب ندارد. شیعیان از لحاظ فرهنگی بسیار غنی هستند و این‌گونه عناوین بیشتر با تفکرات صوفی‌ها هماهنگی دارد.

این منتقد اضافه کرد: خوب است که برای این کتاب عنوان مناسب اهل بیت(ع) انتخاب شود. این عنوان نمایی از فرهنگ تشیع را بیان نمی‌کند و باید عنوان مناسب‌تری برای آن گذاشته شود.

وی ادامه داد: همچنین، در بخشی از این کتاب روایتی نقل شده مبنی بر آنکه زمانی که معاویه به مدینه و پس از آن به مکه آمد، امام حسین(ع) به استقبال او رفت، این مطلب به هیچ عنوان صحت ندارد چراکه شأن ائمه اطهار(ع) این اجازه را به آن‌ها نمی‌دهد که چنین کاری بکنند.

کاظمی بیان کرد: معاویه یک کافر بوده و حتی زمانی که در اذان جمله «اشهد ان محمدا رسول الله» قرائت می‌شد، خشمگین شده و فحاشی می‌کرد و این یکی از دروغ‌های ابن‌اعثم در این کتاب است و صحت ندارد.

رجبی دوانی نیز در پاسخ به انتقادات حجت‌الاسلام کاظمی، بیان کرد: در رابطه با نام کتاب نظر من نیز با شما همخوانی دارد ولی این نام توسط انتشارات امیرکبیر انتخاب شده است.

وی اضافه کرد: همچنین، در رابطه با دیدار امام حسین(ع) با معاویه و استقبال از او، باید گفت که این عمل در شأن ائمه(ع) نیست و جا داشت که در حاشیه این کتاب توضیحاتی در این رابطه می‌دادم و شاید این دیدار به اصرار و اجبار معاویه بوده، چنانچه در روایات در مورد اجبار خلفا با ائمه اطهار(ع) چنین مواردی نقل شده است.

در ادامه این نشست، حاضران سؤالات خود را در رابطه با کتاب و قیام امام حسین(ع) مطرح و دکتر رجبی دوانی و حجت الاسلام کاظمی به سؤالات پاسخ دادند.