«نقد تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی» به ایستگاه نهم رسید
گروه ادب: نهمین مجلد «نقد تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی» به همت انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به عنوان مرجعی تخصصی در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی، در راستای انجام رسالت خود در مطالعه و تدوین تاریخ انقلاب اسلامی و جهت ابهام‌زدایی از این دست آثار، گام جدیدی در کنار فعالیت‌های پژوهشی متداول خود برداشته و طرح بررسی و نقد آثار مکتوب درباره انقلاب اسلامی ایران را در دستور کار خود قرار داده است که تاکنون هشت جلد از مجموعه نقد تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی منتشر شده و کتاب حاضر نهمین اثر از مجموعه مذکور و شامل شش مقاله است.
اولین مقاله این مجموعه، نقد کتاب «عقاب و شیر» نوشته جیمز بیل است که حسین مولایی آن را نقد و بررسی کرده است. این کتاب درباره تاریخچه روابط ایالات متحده آمریکا با ایران نوشته شده است. نویسنده در این کتاب، به دنبال بررسی علت قطع رابطه ایران و ایالات متحده بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است. وی دلایل بسیاری برای قطع رابطه ایران و آمریکا برشمرده که مهمترین آن، ضعف دیپلمات‌های آمریکایی و عدم شناخت صحیح دستگاه دیپلماسی ایالات متحده از تغییرات ایجاد شده در ایران و عدم تحلیل درست از موقعیت انقلاب اسلامی ایران است.
دومین مقاله این اثر، نقد کتاب «مصدق، نفت، ناسیونالیزم ایرانی» اثر جیمز بیل و ویلیام لویس با قلم سلمان صادقی‌زاده است. در این کتاب به ایدئولوژی ناسیونالیسم و تأثیر آن بر جنبشهای قرن بیستم و نیز جنبش ملی‌شدن صنعت نفت، زندگی و اقدامات دکتر محمد مصدق و.. پرداخته شده است. فقدان یک دسته‌بندی دقیق و منظم که بتواند نوعی ارتباط ارگانیک میان بخش‌ها و فصل‌های مختلف کتاب ایجاد کند و نیز عدم پرداختن به جایگاه آیت‌ا‌لله کاشانی و طبقات عمده اجتماعی طرفدار ایشان در جریان وقایع رخداده در این دوران از جمله نقدهای نویسنده بر این کتاب است.
سومین مقاله این اثر، نقد کتاب مصاحبه با شاه اثر مارگارت لاینگ است که به قلم آقای داود قاسمپور نگاشته شده است. یکی از ابزارهایی که رژیم پهلوی برای کسب مشروعیت و تطهیر چهره خود بدان دست میزد، سفارش تألیف کتاب یا مقالاتی در وصف شاه و خاندان پهلوی بود و این کتاب نیز در این جهت تدوین شده است. اما اگرچه این کتاب در ظاهر براساس مصاحبه مارگارت لاینگ با شاه تدوین شده است، ولی در عمل پژوهشی سطحی و ژورنالیستی درباره تاریخ ایران با محوریت محمدرضا شاه و البته مبتنی بر دیدگاه‌ها و نگرشهای خاص شاه به تاریخ ایران است. نویسنده سعی کرده است تصویری آرمانی و تقدس‌مآبانه از شاه ارائه دهد و در جای جای کتاب تلاش می‌کند تا از شاه و خاندان پهلوی چهره‌ای مثبت و موجه ارائه کند.
چهارمین مقاله این مجموعه، نقد کتاب «انقلاب اسلامی ایران از چشم‌انداز نظری» اثر جیمز دفرونزو، به قلم رشید جعفرپور است. نویسندهی کتاب که از نظریه پردازان انقلاب‌هاست، در فصل اول کتابِ خود به بحث نظری در مورد جنبشهای اجتماعی و انقلاب‌ها و در فصل دوم به انقلاب اسلامی و بنیادگرایی اسلامی پرداخته است. وی سرخوردگی تودهای منجر به خیزشهای مردمی، جنبشهای سیاسی نخبگان ناراضی، انگیزه‌های وحدت‌بخش و بحران‌های سیاسی جدی برای دولت را از عوامل اصلی جنبشهای انقلابی می‌داند و بر همین مبنا، مدعی است که انقلاب اسلامی ایران را مورد بررسی قرار داده است و می‌بایست به تحلیل نقش این چهار عامل در انقلاب اسلامی می‌پرداخت.
پنجمین مقاله این مجموعه نقد کتاب«حقوق زن درقوانین جمهوری اسلامی ایران» اثر شیرین عبادی است که توسط علی حیدری نوشته شده است. کتاب مزبور ضمن تشریح حقوق زن از دیدگاه نظام حقوقی ایران، با رویکردی انتقادی مبانی فقهی و حقوقی، حقوق زنان در جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی قرارداده است. نویسنده معتقد است که قانون اساسی صرفاً جایگاه زن را در معنای مادری و در چارچوب خانواده و رویه سنتی همسرداری تعریف کرده است و از کارکردهای اجتماعی آن برای ورود به اجتماع و در نظر گرفتن حقوق یکسان، غافل شده و نتوانسته حقوق زن را تضمین کند. وی همچنین ادعا می‌کند که این امر سبب شده تا قوانین داخلی با قوانین و اسناد بین‌المللی همخوانی و انطباق لازم را نداشته باشد.
در ششمین مقاله این اثر، علی حیدری به نقد کتاب «حقوق زن در ایران» نوشته مهناز افخمی پرداخته است. بعضی مقالات کتاب مذکور، اگرچه به موضوعات قبل از انقلاب اسلامی یعنی از سال‌های 1342 تا سال 1357 اشاره دارد ولی ناقد سعی کرده است تا با تطبیق این نقدها با تحولات حقوقی در عرصه حقوق زنان، به شبهات مطرح شده در این باره پاسخ دهد. یکی از محورهای این کتاب، رفتارشناسی مراجع و روحانیون در قبال حقوق زنان در دوره پهلوی است که نویسندگان کتاب با نگاهی سطحی به تحولات تاریخی سعی دارند تا با تشریح برخی قوانین، مخالفت مراجع و روحانیون با این قوانین را به عنوان مصادیق مخالفت علما با حقوق زنان نشان دهند.
نهمین مجلد «نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی» در شمارگان هزار نسخه و 190 صفحه و به قیمت 60 هزار ریال روانه بازار نشر شده است.
