گفت‌وگو با مولف شرح حال آیت‌الله خسروشاهی/
جهانی بنشسته در گوشهای
گروه اندیشه: مولف شرح حال آیت‌الله خسروشاهی اظهار کرد: در دیدارهایم با این عالم، تنها تعبیری که در مورد شخصیت والای ایشان به ذهنم رسید، «جهانی بنشسته در گوشهای!» بود. ایشان عالِمی سنتی بود که بر آموخته‌های خود از مرحوم علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پافشاری می‌کرد.
عباسعلی مردی، مولف کتاب «خلوت‌نشین» مشتمل بر شرح حال عالم ربانی، آیت‌الله سیدابراهیم خسروشاهی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در خصوص نگرش این کتاب و شخصیت وارسته این عالم اظهار کرد: از همان سال 88 که به دیدارشان رفتم، می‌دانستم حال ایشان مساعد نیست، قبل از آن هم مشکل قلبی داشتند و پزشک به ایشان توصیه کرده بود درس را تعطیل کنند و اگر سخنرانی می‌کنند، نیم ساعت بیشتر نباشد. با این حال ایشان درس خود را ترک نکرد و تدریس می‌کرد و سه‌شنبه‌ها و پنج‌شنبه‌ها در تهران درس اخلاق داشت و شرح چهل حدیث امام را می‌گفت.
وی ادامه داد: موسسه فرهنگ و اندیشه که زیرنظر آقای رشاد اداره می‌شود، بنا داشتند یادنامه‌هایی را برای اساتید اخلاق تهران آماده کنند. یکی از این اساتید گران‌قدر؛ آیت‌الله خسروشاهی بودند که به دلیل شخصیت‌شان از لحاظ سیر و سلوکی، این کتاب نگاشته شد. ایشان از شاگردان خاص مرحوم علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) بودند. علامه طباطبایی(ره) یک محفل خصوصی 6 نفره داشتند که جمعی از شاگردان نزدیکشان گرد هم می‌آمدند، یکی از آن‌ها آیت‌الله خسروشاهی بود.
مردی افزود: آیت‌الله خسروشاهی به این دلیل که سال‌ها در تهران درس اخلاق داشتند، از این‌رو موسسه قصد داشت یادنامه ایشان را تالیف کند و این امر به بنده واگذار شد. در این جریان، زندگی‌نامه ایشان را مطالعه کردم و به دیدارشان رفتم. در این دیدارها تنها تعبیری که در مورد شخصیت والای این عالم به ذهنم رسید این بود: «جهانی بنشسته در گوشهای!» من دیدم ایشان یک عالِم سنتی است و با تمام آن چه که آموخته‌اند و کسب نموده‌اند، زندگی می‌کنند و بر آموخته‌های خود از مرحوم علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پافشاری می‌کنند. از همین‌رو نشسته بودند گوشهای و درس اخلاق می‌گفتند.
وی ادامه داد: ایشان با اینکه پیشنهاد کار اجرایی داشتند، اما در امور اجرایی وارد نشدند. در مدارس علمیه تهران تدریس می‌کردند و در زیرزمین منزل خود یک کلاس اخلاق دایر کرده بودند. از جمله درس‌هایی که در کلاس ایشان شرکت داشتم، درس چهل حدیث امام (ره) بود و قرار بود این جلسات پیاده شود و در قالب کتابی منتشر شود.
مولف کتاب خلوت‌نشین در مورد نام‌گذاری این کتاب گفت: به خاطر سبک زندگی آیت‌الله خسروشاهی، به نظرم آمد تعبیر خلوت‌نشین مناسب‌ترین عنوان برای این کتاب و شرح حال ایشان بود و این، عبارت گویایی از سبک زندگی ایشان بود. یک عالِم سنتی که در عین سنتی بودن، در این جامعه شلوغ به وظایف معلمی خود درست عمل می‌کند. اگر جایی احساس می‌کرد متون و عقاید اسلامی مورد هجمه واقع شده ساکت نمی‌نشست و آن‌ها را نقد و یا رد می‌کرد، همان‌طور که به برخی آثار دکتر شریعتی و سروش نقدهایی وارد نمود و برخی آثار آن‌ها را صفحه به صفحه نقد کرده بود و دیدگاه‌ها را زیرسوال می‌برد و چه بهتر می‌بود این نقدها در قالب یک کتاب چاپ شود.
مردی در خصوص سبک زندگی ایشان اظهار کرد: سبک زندگی ایشان، بسیار شبیه به سیره ائمه معصومین(ع) بود. آن چیزی که من از ایشان دریافتم همین بود. طی مصاحبه‌های متعدد با ایشان که چندجلسه مصاحبه با ایشان داشتم، متن‌ها را پیاده می‌کردم و بعد از تنظیم نزد ایشان می‌بردم و می‌خواندند و این به صورت زندگی‌نامه خودنوشت درآمد و یک بخشی از کتاب شرح حال آیت‌الله خسروشاهی به زبان خود ایشان است.
وی از این عالم وارسته گفت: نگاه ایشان این بود که باید مراکز علمی و دینی دست بزرگانی باشد که عالم هستند، عالمانی همچون علامه جوادی‌آملی چرا که عقیده‌شان این بود که اینان می‌توانند طلبه‌ها را خوب تربیت کنند. این امر در زندگی‌شان اولویت داشت. مرحوم خسروشاهی هیچ‌گاه به دنبال مادیات نبود، حتی زمانی که به دلیل بدغذایی و به نوعی فقر مالی، دچار سوءهاضمه شدند، هیچ‌گاه حاضر نشدند از موقعیت خود استفاده کنند.
مردی در پایان افزود: این اواخر گروهی از شاگردان ایشان جمع شده بودند و این عالم جلیل‌القدر، مجموعه آثار حضرت امام(ره) را تدریس می‌کرد. جلساتی هم بنده شرکت داشتم، یادم است ایشان متن چهل حدیث را می‌خواند و ترجمه و تفسیر آن را می‌گفت و قرار بود این در قالب کتابی منتشر شود.
وی ادامه داد: موسسه فرهنگ و اندیشه که زیرنظر آقای رشاد اداره می‌شود، بنا داشتند یادنامه‌هایی را برای اساتید اخلاق تهران آماده کنند. یکی از این اساتید گران‌قدر؛ آیت‌الله خسروشاهی بودند که به دلیل شخصیت‌شان از لحاظ سیر و سلوکی، این کتاب نگاشته شد. ایشان از شاگردان خاص مرحوم علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) بودند. علامه طباطبایی(ره) یک محفل خصوصی 6 نفره داشتند که جمعی از شاگردان نزدیکشان گرد هم می‌آمدند، یکی از آن‌ها آیت‌الله خسروشاهی بود.
مردی افزود: آیت‌الله خسروشاهی به این دلیل که سال‌ها در تهران درس اخلاق داشتند، از این‌رو موسسه قصد داشت یادنامه ایشان را تالیف کند و این امر به بنده واگذار شد. در این جریان، زندگی‌نامه ایشان را مطالعه کردم و به دیدارشان رفتم. در این دیدارها تنها تعبیری که در مورد شخصیت والای این عالم به ذهنم رسید این بود: «جهانی بنشسته در گوشهای!» من دیدم ایشان یک عالِم سنتی است و با تمام آن چه که آموخته‌اند و کسب نموده‌اند، زندگی می‌کنند و بر آموخته‌های خود از مرحوم علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پافشاری می‌کنند. از همین‌رو نشسته بودند گوشهای و درس اخلاق می‌گفتند.
وی ادامه داد: ایشان با اینکه پیشنهاد کار اجرایی داشتند، اما در امور اجرایی وارد نشدند. در مدارس علمیه تهران تدریس می‌کردند و در زیرزمین منزل خود یک کلاس اخلاق دایر کرده بودند. از جمله درس‌هایی که در کلاس ایشان شرکت داشتم، درس چهل حدیث امام (ره) بود و قرار بود این جلسات پیاده شود و در قالب کتابی منتشر شود.
مولف کتاب خلوت‌نشین در مورد نام‌گذاری این کتاب گفت: به خاطر سبک زندگی آیت‌الله خسروشاهی، به نظرم آمد تعبیر خلوت‌نشین مناسب‌ترین عنوان برای این کتاب و شرح حال ایشان بود و این، عبارت گویایی از سبک زندگی ایشان بود. یک عالِم سنتی که در عین سنتی بودن، در این جامعه شلوغ به وظایف معلمی خود درست عمل می‌کند. اگر جایی احساس می‌کرد متون و عقاید اسلامی مورد هجمه واقع شده ساکت نمی‌نشست و آن‌ها را نقد و یا رد می‌کرد، همان‌طور که به برخی آثار دکتر شریعتی و سروش نقدهایی وارد نمود و برخی آثار آن‌ها را صفحه به صفحه نقد کرده بود و دیدگاه‌ها را زیرسوال می‌برد و چه بهتر می‌بود این نقدها در قالب یک کتاب چاپ شود.
مردی در خصوص سبک زندگی ایشان اظهار کرد: سبک زندگی ایشان، بسیار شبیه به سیره ائمه معصومین(ع) بود. آن چیزی که من از ایشان دریافتم همین بود. طی مصاحبه‌های متعدد با ایشان که چندجلسه مصاحبه با ایشان داشتم، متن‌ها را پیاده می‌کردم و بعد از تنظیم نزد ایشان می‌بردم و می‌خواندند و این به صورت زندگی‌نامه خودنوشت درآمد و یک بخشی از کتاب شرح حال آیت‌الله خسروشاهی به زبان خود ایشان است.
وی از این عالم وارسته گفت: نگاه ایشان این بود که باید مراکز علمی و دینی دست بزرگانی باشد که عالم هستند، عالمانی همچون علامه جوادی‌آملی چرا که عقیده‌شان این بود که اینان می‌توانند طلبه‌ها را خوب تربیت کنند. این امر در زندگی‌شان اولویت داشت. مرحوم خسروشاهی هیچ‌گاه به دنبال مادیات نبود، حتی زمانی که به دلیل بدغذایی و به نوعی فقر مالی، دچار سوءهاضمه شدند، هیچ‌گاه حاضر نشدند از موقعیت خود استفاده کنند.
مردی در پایان افزود: این اواخر گروهی از شاگردان ایشان جمع شده بودند و این عالم جلیل‌القدر، مجموعه آثار حضرت امام(ره) را تدریس می‌کرد. جلساتی هم بنده شرکت داشتم، یادم است ایشان متن چهل حدیث را می‌خواند و ترجمه و تفسیر آن را می‌گفت و قرار بود این در قالب کتابی منتشر شود.
گفت‌وگو: مریم روزبهانی
مطالب مرتبط
