یادداشت وارده/
هدیه ای که به مناسبت نوروز برای امير مؤمنان(ع) آوردند
کانون خبرنگاران نبأ: حجت‌الاسلام شاه‌حسینی در یادداشتی با شاره به اینکه اسلام سر مبارزه با هيچيك از آداب، رسوم، سنن و هنجارهاى ملى و بومى را نداشته و به آنها با ديده احترام مي‌نگرد، افزود: براى امير مؤمنان (ع) به مناسبت نوروز هديه‌اى آوردند، ايشان پرسيدند كه اين هديه چيست؟ گفتند به مناسبت امروز است كه نوروز مي‌باشد، حضرت فرمودند: هر روز ما را نوروز گردانيد.
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، حجت‌الاسلام والمسلمین سعید شاه‌حسینی، شاگرد آیت‌الله العظمی وحید خراسانی یادداشتی را با موضوع نوروز در اختیار کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، گذاشت.
متن یادداشت به شرح زیر است:
دين اسلام نسبت به آداب و رسوم ملل مختلف چه ديدگاهى دارد؟
آيا أساسا دين آمده است تا هر آنچه قبل از خود بوده را ويران نمايد؟
سؤالاتى از اين دست ذهن هر مسلمان مكتبى را به خود مشغول نموده و پاسخى در خور مي‌طلبد، حقيقت اين است كه اسلام سر مبارزه با هيچيك از آداب، رسوم، سنن و هنجارهاى ملى و بومى را نداشته و به آنها با ديده احترام مي‌نگرد. مهمترين دليل اين مدعا وجود احكام امضائى در دين مبين اسلام و شرع مقدس است. توضيح اينكه عرب جاهلى قبل از بعثت پيامبر، آداب و رسوم بسيارى در زمينه هاى اجتماعى، اقتصادى، خانوادگى و... داشت كه برمبناى آنها عمل مي‌نمود.
عكس العمل اسلام نسبت به اين سنتها و هنجارهاى محيط حجاز بسيار جالب است. اسلام جز موارد معدودى مانند زنده به گور نمودن دختران كه خلاف أصول اوليه عقلى و فطريست و اسلام به شدت با آنها برخورد نموده، مابقى آداب و رسومى كه در بين أعراب سارى و جارى بود را تأييد نمود. يعنى نه تنها آنها را حذف نكرد بلكه تأييد نموده و به عنوان بخشى از احكام خود به رسميت شناخت. جالب است كه بدانيم اكثر احكامى كه في الحال به عنوان معاملات در كتب فقهى موجود است امضائى بوده و در اصل همان آداب اقتصاديى بود كه عرب جاهلى قبل از اسلام بر مبناى آنها عمل مي‌نمود. البته احكام امضائى فقط منحصر به احكام معاملات نبوده بلكه در احكام عبادات نيز وجود دارد. نمونه بارز آن حج است كه جزو عبادات عرب قبل اسلام بود و پس از بعثت هم با تغييرات اندكى مورد تأييد اسلام قرار گرفت.
با همين نوع نگاه است كه امام علی(ع) هنگامى كه مالك اشتر را بعنوان استاندار به مصر مي‌فرستند در عهدنامه مشهورشان به وى (نامه ٥٣ نهج البلاغه) اينچنين توصيه مينمايند كه: "وَ لا تَنْقُضْ سُنَّةً صالِحَةً عَمِلَ بِها" يعنى اي مالك بعد از ورودت به مصر(كه مردمش با تمدنى كهن داراى آداب و رسوم فراوانى هستند) در پى از بين بردن و مبارزه با سنتهاى ملى و آداب و رسوم بومى آنان مباش! اصولا همين نگرش مدارا گونه اسلام نسبت به رسوم و سنن، باعث گرديده تا ملتهاى گوناگون با فرهنگهاى مختلف، از شرق دور گرفته تا قلب آفريقا، هنگام ورود اسلام با آغوش باز آن را پذيرفته و سر ستيز با آن نداشته باشند.
نوروز هم به عنوان يكى از كهنترين و مهمترين رسوم ملى ما ايرانيان شامل همين اصل بنيادين و همين نوع نگاه زيباست. اسلام نه تنها هيچ نظرگاه منفي نسبت به نوروز ندارد بلكه در جاى جاى نصوص دينى تأييدات فراوانى نسبت به آن مي‌شود يافت. در انتها به عنوان نمونه و به رسم تيّمن، به يكى از اين نصوص كه مرحوم صدوق در كتاب گرانسنگ من لا يحضره الفقيه خودش نقل نموده اشاره مي‌نمايم: أتي علي (ع) بهدية النيروز، فقال (ع): ما هذا؟ قالوا: يا أمير المؤمنين اليوم النيروز، فقال (ع): اصنعوا لنا كل يوم نيروزا" براى امير مؤمنان (ع) به مناسبت نوروز هديه‌اى آوردند، ايشان پرسيدند كه اين هديه چيست؟ گفتند به مناسبت امروز است كه نوروز مي‌باشد، حضرت فرمودند: هر روز ما را نوروز گردانيد (يا به عبارت بهتر اى كاش هر روز نوروز مى‌‌بود)
متن یادداشت به شرح زیر است:
دين اسلام نسبت به آداب و رسوم ملل مختلف چه ديدگاهى دارد؟
آيا أساسا دين آمده است تا هر آنچه قبل از خود بوده را ويران نمايد؟
سؤالاتى از اين دست ذهن هر مسلمان مكتبى را به خود مشغول نموده و پاسخى در خور مي‌طلبد، حقيقت اين است كه اسلام سر مبارزه با هيچيك از آداب، رسوم، سنن و هنجارهاى ملى و بومى را نداشته و به آنها با ديده احترام مي‌نگرد. مهمترين دليل اين مدعا وجود احكام امضائى در دين مبين اسلام و شرع مقدس است. توضيح اينكه عرب جاهلى قبل از بعثت پيامبر، آداب و رسوم بسيارى در زمينه هاى اجتماعى، اقتصادى، خانوادگى و... داشت كه برمبناى آنها عمل مي‌نمود.
عكس العمل اسلام نسبت به اين سنتها و هنجارهاى محيط حجاز بسيار جالب است. اسلام جز موارد معدودى مانند زنده به گور نمودن دختران كه خلاف أصول اوليه عقلى و فطريست و اسلام به شدت با آنها برخورد نموده، مابقى آداب و رسومى كه در بين أعراب سارى و جارى بود را تأييد نمود. يعنى نه تنها آنها را حذف نكرد بلكه تأييد نموده و به عنوان بخشى از احكام خود به رسميت شناخت. جالب است كه بدانيم اكثر احكامى كه في الحال به عنوان معاملات در كتب فقهى موجود است امضائى بوده و در اصل همان آداب اقتصاديى بود كه عرب جاهلى قبل از اسلام بر مبناى آنها عمل مي‌نمود. البته احكام امضائى فقط منحصر به احكام معاملات نبوده بلكه در احكام عبادات نيز وجود دارد. نمونه بارز آن حج است كه جزو عبادات عرب قبل اسلام بود و پس از بعثت هم با تغييرات اندكى مورد تأييد اسلام قرار گرفت.
با همين نوع نگاه است كه امام علی(ع) هنگامى كه مالك اشتر را بعنوان استاندار به مصر مي‌فرستند در عهدنامه مشهورشان به وى (نامه ٥٣ نهج البلاغه) اينچنين توصيه مينمايند كه: "وَ لا تَنْقُضْ سُنَّةً صالِحَةً عَمِلَ بِها" يعنى اي مالك بعد از ورودت به مصر(كه مردمش با تمدنى كهن داراى آداب و رسوم فراوانى هستند) در پى از بين بردن و مبارزه با سنتهاى ملى و آداب و رسوم بومى آنان مباش! اصولا همين نگرش مدارا گونه اسلام نسبت به رسوم و سنن، باعث گرديده تا ملتهاى گوناگون با فرهنگهاى مختلف، از شرق دور گرفته تا قلب آفريقا، هنگام ورود اسلام با آغوش باز آن را پذيرفته و سر ستيز با آن نداشته باشند.
نوروز هم به عنوان يكى از كهنترين و مهمترين رسوم ملى ما ايرانيان شامل همين اصل بنيادين و همين نوع نگاه زيباست. اسلام نه تنها هيچ نظرگاه منفي نسبت به نوروز ندارد بلكه در جاى جاى نصوص دينى تأييدات فراوانى نسبت به آن مي‌شود يافت. در انتها به عنوان نمونه و به رسم تيّمن، به يكى از اين نصوص كه مرحوم صدوق در كتاب گرانسنگ من لا يحضره الفقيه خودش نقل نموده اشاره مي‌نمايم: أتي علي (ع) بهدية النيروز، فقال (ع): ما هذا؟ قالوا: يا أمير المؤمنين اليوم النيروز، فقال (ع): اصنعوا لنا كل يوم نيروزا" براى امير مؤمنان (ع) به مناسبت نوروز هديه‌اى آوردند، ايشان پرسيدند كه اين هديه چيست؟ گفتند به مناسبت امروز است كه نوروز مي‌باشد، حضرت فرمودند: هر روز ما را نوروز گردانيد (يا به عبارت بهتر اى كاش هر روز نوروز مى‌‌بود)
