ملاحظات کلامی؛ دغدغه اصلی مترجم کتاب «امالی سید‌مرتضی»

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، ترجمه کتاب «امالی سید مرتضی» برای اولین بار به زبان فارسی با ترجمه حسن صابری، استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، توسط انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در سال 1396 چاپ شد. این کتاب از کتاب‌های مهم شیعه امامیه است که در چهار زمینه کلام، تفسیر قرآن، تفسیر دشواری‌های حدیث و ادبیات مباحثی دارد و لا به لای آن مباحث تاریخی هم دیده می‌شود، این کتاب در شمار کتاب‌های تفسیری هم جای می‌گیرد.

حسین صابری، نویسنده، محقق، مترجم و استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد است. وی تاکنون بیش از 20 کتاب تألیف و ترجمه کرده است. عناوین برخی از تألیفات صابری شامل، «عقل و استنباط فقهی»، «تاریخ فرق اسلامی»، «فقه و مصالح عرفی» است. «اقتباس از قرآن کریم» از ابومنصورثعالبی، «مناقب خاندان نبوت و امامت» از ابن شهرآشوب، «آزادی‌های عمومی در حکومت اسلامی» از راشد غنوشی، «آئین حکمرانی» از ابوالحسن ماوردی، «اختصاص» از شیخ مفید و آخرین ترجمه ایشان که به تازگی به چاپ رسیده، «امالی سید مرتضی» است. ترجمه این کتاب از نسخه عربی آن که ابوالفضل ابراهیم نوشته است انجام شده و این کتاب توسط انتشارات داراحیاء الكتب العربیه در سال 1373 در قاهره به چاپ رسید و ترجمه فارسی آن برای اولین بار در سال 1396 توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس به ترجمه حسین صابری به بازار نشر آمد. 
حسین صابری، مترجم کتاب «امالی سید مرتضی» در گفت‌وگو با ایکنا در مورد ویژگی‌های ترجمه این کتاب، عنوان کرد: دقت بسیار زیاد در ارجاعات متن کتاب یکی از ویژگی‌های آن است که در نمایه‌ها هم تمام منابع ارجاعی ذکر شده است. روایاتی که بیان شده منبع‌یابی شده و منبع در کتاب ذکر شده است.

صابری تصریح کرد: گاهی هنگام نگارش یک کتاب توسط مؤلفان در کتب قدیمی تصحیح‌هایی انجام می‎شود که ممکن است متن را از مفهوم اولیه آن دچار تغییر کند. در ترجمه «امالی سید مرتضی» تلاش کرده‌ام که هر جایی که تفاوت میان متن اصلی و تصحیح مؤلف مشاهده می‌شود، خواننده را به منبع اصلی ارجاع دهم تا امکان مقایسه فراهم شود. تفسیر این کتاب تفسیر معتزلی است.

صابری در پاسخ به این سوال که امالی چیست، افزود: امالی‌نویسی سنتی بوده است که مجلس به مجلس یا امالی به امالی یا منبر به منبر کتاب‌ها را می‌نوشتند و امالی‌نویسی روشی برای نقل حدیث بوده است که هم در میان علمای اهل تسنن رایج بوده و هم در میان علمای شیعه مرسوم بوده است، در شیعه، امالی سید مرتضی، امالی شیخ صدوق و امالی شیخ طوسی مهم‌ترین امالی هستند که مشهورترین آنها امالی سید مرتضی است.