اسلام به ترک دنیا توصیه نمی‌کند/ حب دنیا جامعه کوفی را به ضلالت کشاند

در گفت‌وگوی قبل برخی ویژگی‌های جامعه کوفی و علت پشت کردن کوفیانی که با 18 هزار نامه برای حضور امام در کوفه از ایشان دعوت کرده بودند بیان شد. ویژگی هایی چون «تبعیت از شهوات دنیایی»، «ضایع کردن نماز»، «گرایش به دنیا» «عافیت طلبی و رفاه زدگی» و وجود «تبعیض» در جامعه عواملی بود که مردم کوفه را بعنوان خائن ترین امت‌ها در تاریخ ثبت کرد.
بررسی کوتاهی نیز با جامعه فعلی صورت گرفت که اگر وجود برخی از این رفتارهای نامناسب در جامعه کنونی ریشه پیدا کند بعید نیست به جامعه کوفه نزدیک شویم.
در این گفت‌وگو ریشه یابی رفتار کوفیان عوامل جلوگیری از ریشه دوانی حب دنیا در وجود انسانیت بیان می‌شود.
حجت الاسلام والمسلمین احمد افتخاری استاد حوزه علمیه درگفت وگو با ایکنا از همدان با اشاره به اینکه روان انسان زمانی در دنیا به آرامش می‌رسد که دارای برنامه باشد اظهار کرد: اگر انسان در زندگی برطبق برنامه پیش رود و این برنامه بر اساس قوانین و دستورات خداوند باشد علاوه بر اینکه موجب رسیدن به قرب الهی می‌شود نیز دنیا را برای انسان به بهشت تبدیل می‌کند.

روان‌شناسی رفتار شناسی است، جز پیامبر کسی روح انسان را نمی‌شناسد
وی با بیان اینکه امروزه بهداشت روانی به اندازه بهداشت جسم مورد توجه کارشناسان است عنوان کرد: علاوه برجسم، روان انسان نیز نیازمند بهداشت است و اکثر اندیشمندان و روانشناسان غرب تاثیرات دین و اعتقاد به آن در آرامش روان انسان را در جامعه پذیرفته اند.
حجت الاسلام افتخاری با اشاره به اینکه خداوند دستورات لازم را به پیامبرانش داده است بنابراین انسان نیازمند رجوع به پیامبران است عنوان کرد: درمیان انسان‌ها به جز پیامبر کسی روح انسان را نمی‌شناسد حتی روانشناسان هم معتقد اند که علم روان شناسی، رفتار شناسی است .
وی با اشاره به آیه « وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ ۖ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَمَا أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا و تو را از حقیقت روح می‌پرسند، جواب ده که روح از (عالم) امر خداست (و بی‌واسطه جسمانیات به امر الهی به بدنها تعلق می‌گیرد) و (شما پی به حقیقت آن نمی‌برید زیرا) آنچه از علم به شما دادند بسیار اندک است.» (اسراء/ آیه 85) گفت: خداوند در این آیه می‌فرماید از علم روح جز قلیلی از آن را به شما اعطا نکردم و آن مقدار اندک را در اختیار پیامبران قرار داده ام و در این باره در اختیار مردم علم خاصی موجود نیست.
این استاد حوزه با بیان اینکه روان شناسان، بعضی رفتارهای فرد را بررسی می‌کنند اضافه کرد: رفتار شناسی غیر از روح شناسی و روان شناسی است .
حجت الاسلام افتخاری در پاسخ به اینکه راه رهاشدن از تعلقات دنیایی و ترک دنیا دوستی چیست؟ گفت: تبعیت از دستورات الهی و تمسک به دامن قرآن و عترت، دنیادوستی را در منظر انسان کمرنگ می‌کند. دنیا در چشم انسان مومن باید کوچک شود، امیر المومنین(ع) می‌فرماید «من کسی را دوست دارم که دنیا در نظر او کوچک است».
وی با طرح این سوال که چگونه دنیا در چشم انسان کوچک می‌شود؟ خاطر نشان کرد: در صورتی خداوند در چشم انسان مومن بزرگ می‌شود که همانطور که چندین مرتبه در روز در نماز الله اکبر می‌گوییم بزرگی خدا را نه تنها در لفظ بلکه در برابردیدگان خود ببینیم، در این صورت دنیا در منظر انسان کوچک می‌شود.
حجت الاسلام افتخاری با اشاره به فرمایش امام علی(ع) در مورد صفات متقین در نهج‌البلاغه ابراز کرد: انسان‌های با تقوا کسانی هستند که حضرت می‌فرماید « عِظَمُ الْخَالِقِ عِنْدَكَ يُصَغِّرُ الْمَخْلُوقَ فِي عَيْنِكَ بزرگى آفريننده در انديشه ات، آفريده را خرد مى نماياند در ديده ات. »(حکمت 124 نهج البلاغه) وجود خالق در چشم چنین افرادی بسیار بزرگ است، زمانیکه خدا در برابر دیدگان انسان بزرگ شود بنده وجود خدا و احاطه او را بر تمام عالم احساس می‌کند بنابراین زمانیکه به این شناخت از خدا برسیم در این صورت حب دنیا در قلب انسان جا نخواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه اگر عظمت خدا را درک نکنیم دنیا تنها محور زندگی ما می‌شود عنوان کرد: حضور خدا را در زندگی نباید نادیده گرفت، متاسفانه مشکلی که امروزه در جامعه شاهد آن هستیم حضور خدا تنها در بعضی مناسبت‌ها احساس می‌شود، بطور مثال در ایام عاشورا، ماه رمضان، مناسبات و مساجد، همه از خدا یاد می‌کنند اما در سایر این موارد در فضای جامعه یاد خدا کمتر است.
حجت الاسلام افتخاری با بیان این که اگر خدا را در زندگی های خود وارد کنیم مشکلات حل می‌شود، گفت: امام صادق(ع) می‌فرماید «هرچه محبت مرد به همسرش بیشتر شود، بر فضیلت ایمان او افزوده می‌شود» (من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۲۵۱)، بنابراین اگر محبت به خدا اولویت اول باشد در مراحل بعد محبت به همسر و فرزند را که خدا سفارش کرده در وجود ما ایجاد می‌شود و در این صورت از دنیا به اندازه نیاز بهره‌مند می‌شویم.
وی با اتکا به فرمایش علی (ع) که «برای دنیای خود کم اهمیت قائل نشوید تاکید کرد: دین اسلام به ترک دنیا توصیه نمی کند بلکه این که دنیا را فقط محور زندگی قرار دهیم نهی کرده است و استفاده از مظاهر دنیا، همانند ازدواج، خوردن، آشامیدن و لذت بردن از نعمت‌ها را نهی نکرده است و تنها اینکه از دستورات خداوند تبعیت نشود مذمت شده است.
حجت الاسلام افتخاری با اشاره به حدیث امام صادق(ع) که می‌فرماید «کسی که دنیای خود را به خاطر آخرتش خراب کند از ما نیست» گفت: هیچ یک از آن دو را خراب نکنیم ، امیرالمومنین (ع) می‌فرماید برای دنیای خود به نحوی برنامه ریزی کن که گویی همیشه زنده هستی و برای آخرت خود به نحوی رفتار کن که گویی فردا قرار است از دنیا بروی، برخی در زمان پیغمبر اکرم (ص)، کاری انجام نمی‌دادند و دنیا را رها کرده بودند، درگوشه‌ای از غار مشغول عبادت بودند، که حضرت ایشان را مذمت کردند.
این استاد حوزه با بیان اینکه کسی که برای کسب روزی حلال خانواده تلاش کند مجاهد در راه خداست بیان کرد: این تلاش به معنای حب دنیا نیست دین توجه و اهمیت به دنیا را زمانی نهی می‌کند که انسان تنها دنیا را مدنظر خود قرار دهد، انسانی که از صبح تا شب دنبال کسب است و به نماز، یاد خدا و انجام عبادات خود اهمیت ندهد در آن صورت آن علاقه به دنیا است.
وی ادامه داد: شهید مطهری می‌گوید علاقه به مسائل دنیایی همچون خواب خوراک و سایر لذت‌ها مذموم نیست وگرنه خدا آنها را در وجود انسان قرار نمی‌داد بلکه دنیا و حول دنیا چرخیدن خطرناک است.
حجت الاسلام افتخاری با اشاره به مثالی که استاد صفایی حائری در یکی از کتاب‌هایش می‌نویسد بیان کرد: مرغی که بر روی تخم‌هایش می‌خوابد 20 روزه جوجه ها به دنیا می‌آیند اگر جوجه‌ای که در داخل تخم است نتواند در روز بیستم پوسته خود را بشکند، خفه خواهد شد که مثال انسان نیز در این دنیا همانند آن است.
وی گفت: اگر تمام آرزوهای انسان دنیایی شود و اینکه تنها حول دنیا بگردیم خفه می‌شویم و رشد نمی‌کنیم اما اگر از این دنیا استفاده کردیم و پوسته این دنیا را شکستیم و به بالا رفتیم رشدمی کنیم و ازبین نمی رویم .
این استاد حوزه یادآور شد: حضرت آیت الله جوادی می‌گویند «اگر تنها آرزوهای دنیایی مدنظر قرار بگیرد به نوعی زنده به گور شدن است، از انسانیت بهره نمی برد ودر دنیا خفه می شود. افکار و اقدامات فردی که دنیایی است از دنیا هم بیشتر رشد نمی کند،اما زمانیکه از دنیا بیشتر فاصله بگیریم، از آن دل بکنیم و اینکه استفاده ما از دنیا هدفمند شود، دنیا در دید انسان مومن کوچک و کوچک‌تر می‌شود.
انتهای پیام