آیا احزاب سیاسی در حکومت امام زمان(عج) وجود دارند

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی‌لک، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، امروز، 27 اردیبهشت‌ماه در ادامه مباحث حکومت جهانی موعود گفت: مردم در جامعه موعود، انسان‌های صالحی هستند که به خدا ایمان آورده و مضافاً ایمان به اسلام هم آورده‌اند؛ یعنی همه مسلمان هستند و فرد غیرمسلمانی در این جامعه وجود نخواهد داشت.

 

وی با طرح این سؤال که آیا مردم نقشی در مشروعیت‌بخشی به حکومت امام زمان(عج) دارند؟، اضافه کرد: تصریح قرآن این است که خداوند، امامت را به ائمه می‌دهد و مردم نقشی در آن ندارند، مضاف بر اینکه آیات مرتبط با مردم در قرآن، اکثریت را مذمت کرده و واجدان شورا(شوری بینهم) هم کسانی هستند که اجابت امر الهی را کرده یعنی به امام و قرآن ایمان دارند، لذا اینها هم نقشی در تعیین امام و حکومت ندارند.

 

بهروزی‌لک با بیان اینکه البته آیات مرتبط، بر مشارکت مردم در فرایندهای حکومت امام تأکید دارد، اظهار کرد: در آیات مرتبط با حکومت صالحان، چون تعبیر صالحان و وارثین به کار رفته که جمع هستند، لذا معلوم می‌شود که مردم صالح و توانمند هم می‌توانند در حکومت موعود نقش داشته باشند، البته سلسله مراتب ایمان و توانمندی در این فرایند دخیل است. همچنین روایت «مَن اَصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِاُمورِ المُسلِمینَ فَلَیسَ بِمُسلِم» و «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته» هم موید این بحث است.

وی با طرح این پرسش که آیا تشکل‌های مردمی که امروز باب شده‌اند، در حکومت موعود نقش دارند یا خیر؟ اظهار کرد: آیه مستقیم در این زمینه نداریم، البته نهاد مدنی، نهادی شفاف و روشن است که در دوره کنونی به حزب تعبیر می‌شود؛ در قرآن هفت بار واژه حزب به کار رفته و به معنای گروه و یا بخشی از مردم است.

 

وی اضافه کرد: خداوند در آیه 56 مائده، «وَمَنْ يَتَوَلَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ» وعده پیروزی به حزب‌الله داده است که هم دنیا و هم آخرت را شامل می‌شود. همچنین آیه 22 مجادله «لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ»؛ فرموده که نمی‌یابید قومی را که به خدا و روز آخرت ایمان دارند و با دشمنان خدا و پیامبر دوستی برقرار کنند و ارتباط و مودت داشته باشند، حتی اگر آنها عشیره و پدران و فرزندانشان باشند. این دو آیه کل جامعه مومنان را در بر می‌گیرد.

 

وی تأکید کرد: با توجه به آیات فوق، همه مؤمنان در جامعه اسلامی یکپارچه هستند و دوگروه و چند گروه نیستند، لذا این معنا با حزب امروز تطبیق ندارد. احزاب امروز طبقه‌بندی و دو دستگی و چنددستگی را به رسمیت می‌شناسد، ولی در جامعه ایمانی، گروه‌بندی نداریم، بلکه محبت و دوستی و ولایت‌پذیری حاکم است.

 

بهروزی‌لک با بیان اینکه آیا در جامعه مومنان هیچ تقسیم‌بندی وجود نخواهد داشت؟ تصریح کرد: در آیه 148 بقره «وَلِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَا فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»؛ این دلالت بر سبقت‌جویی در خیرات دارد. روایت داریم که تعبیر «شما هر جا باشید خدا شما را خواهد آورد» یاران امام مهدی هستند. حتی اگر در پشت بام خانه‌ها در حال استراحت باشند، فراخوان شده و در ذی‌طوی جمع می‌شوند و فرایند ظهور آغاز می‌شود.

 

وی ادامه داد: ذی‌طوی جایی است که پیامبر(ص) آخرین حج خود را از اینجا شروع فرمودند، امام علی برای هجرت به مدینه بعد از هجرت پیامبر(ص) از اینجا رفتند، در دعای ندبه داریم که امام در این منطقه حضور زیادی دارند و روایت است که ظهور هم از آنجا است.

 

استاد حوزه اضافه کرد: در جامعه مهدوی هم گروه‌هایی می‌توانند باشند که در خیرات با هم مسابقه دهند؛ در حالی که حزب در دنیای مدرن مبتنی بر اختلاف مردم در چیستی حقیقت و خیر و صلاح همچنین اختلاف در منافع و دعوا بر سر قدرت است؛ لذا در اروپا احزاب لیبرال و سوسیال دموکراسی داریم.

 

بهروزی‌لک با بیان اینکه آیا این فلسفه(فلسفه حزب در غرب) در حکومت موعود جایی دارد؟ تصریح کرد: در جامعه مهدوی اختلاف نظر در مورد حقیقت، خیر و صلاح وجود ندارد و همه صالحان به خدا ایمان دارند و تابع امام هستند و حقیقت و علم در اختیار عموم است.

بهروزی‌لک ادامه داد: در عصر غیبت در حکومت ولایت فقیه، وجوهی برای اختلاف نظر وجود دارد، لذا می‌تواند گروه‌هایی در چارچوب اسلام ایجاد شود، زیرا علم دینی در دوره غیبت، اجتهادی و براساس تمسک به ظواهر ادله است و مراجع به رغم اشتراک در اصول، در جزئیات اختلاف نظر دارند.

 

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) تصریح کرد: حزب‌های کنونی اختلاف در منافع دارند که به دو شکل قابل طرح است؛ اختلاف اول بر سر منافع دنیوی است که با توجه به وفور نعمت و آگاهی انسان‌های صالح، این اختلاف منافع در دوره امام زمان رخ نمی‌دهد؛ روایت داریم که امام خروارخروار بخشش خواهند کرد؛ یا روایتی از امام باقر داریم که برادر مومن برای رفع نیازش دست در جیب برادر مؤمن خواهد کرد.

 

وی افزود: ولی رقابت در معنویات وجود دارد، آیه 148 بقره امر فرموده که در خیرات سبقت بگیرید، لذا وجود حزب سیاسی در حکومت موعود، منتفی است و نیازی به گروه‌بندی سیاسی نیست، گرچه گروه‌بندی اجتماعی و خیرات گروهی و سبقت در آن وجود دارد.