سالروز درگذشت علامه طباطبایی هم توجه مسئولان هفته کتاب را به قرآن جلب نکرد

سال 88 بود که خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) در ابتکاری جالب پیشنهاد کرد تا یک روز از هفته کتاب به نام قرآن نامگذاری شود و در این راستا مسئولان هفته کتاب نیز استقبال کردند و از آن پس در هجدهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران که در سال 89 بود، نخستین روز را به نام روز قرآن نامگذاری کردند.

دبیری این هفته را محمد اللهیاری‌ فومنی بر عهده داشت و شعار اصلی آن «مطالعه، اندیشه، فرزانگی» بود. نخستین روز از هجدهمین هفته کتاب جمهوری اسلامی با عنوان «قرآن، عترت و پدیدآورندگان و خادمان نشر» بود که شعار فرعی نیز برای این روز با عنوان «وحدت حول محور قرآن و عترت» تعیین شده بود.

نوزدهمین و بیستمین دوره هفته کتاب در سال 90 و 91 نیز با دبیری اللهیاری‌فومنی و با شعار اصلی «یادگار ماندگار» برگزار شد که به ترتیب «کتاب، قرآن، ولایت و ارزش‌های علوی» و «کتاب، قرآن، ولایتمداری و فرهنگ عاشورایی» به عنوان شعارهای نخستین روز این دوره‌ها از هفته‌های کتاب انتخاب شده بود.

اما در بیست ‌و یکمین دوره هفته کتاب در سال 92 با دبیری محمد الهیاری‌فومنی، پس از سه سال متوالی که نخستین روز هفته کتاب به قرآن اختصاص می‌یافت، در این دوره نامی از قرآن وجود نداشت و تنها عنوان دینی در نامگذاری هفته کتاب به دومین روز این هفته با نام «کتاب و فرهنگ عاشورایی» اختصاص یافته بود و آخرین روز آن نیز برنامه تجلیل از ناشران قرآنی در نظر گرفته شده بود که در دقایق آخر برگزاری این برنامه لغو شد!

امسال بیست و دومین دوره هفته کتاب است و برای نخستین بار امور اجرایی آن به اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران واگذار شده است. اما در این دوره نیز نامی از قرآن به چشم نمی‌خورد و مسئولان این دوره این امر را به عنوان «حذف نام قرآن از نامگذاری هفته کتاب» تلقی درستی نمی‌دانند و معتقدند که نخستین روز این هفته به نام «کتاب، محرم و مسجد» نامگذاری شده و در این روز برنامه‌هایی برای تجلیل از ائمه جماعات مروج کتاب و کتاب‌های پرمخاطب مساجد اختصاص داده شده است که این امر کفایت می‌کند، البته نخستین روز این هفته با سالروز درگذشت علامه طباطبایی(ره) مفسر بزرگ قرآن و صاحب تفسیر المیزان مصادف بود، اما این همزمانی و تقارن نیز نتوانست نظر مسئولان را چه برای نامگذاری یکی از روزها به نام قرآن و چه برنامه‌هایی برای این حوزه جلب کند.

با وجود اینکه خبرگزاری ایکنا، قبل از برگزاری جلسات شورای برنامه‌ریزی و هماهنگی هفته کتاب از دبیر اجرایی هفته کتاب موضوع نامگذاری یک روز از این هفته به عنوان روز قرآن را پیگیری کرده بود و دبیرهفته کتاب نیز وعده داد که با توجه به اهمیت قرآن یک روز را به این کتاب آسمانی اختصاص دهد، اما عملاً این گونه نشد.

این سؤال به ذهن می‌رسد که در این دنیای پر از هجمه‌های گوناگون فرهنگی چه کتابی بیش از همه می‌تواند بر این جامعه پر از تنش، استرس و اضطراب آرامش بخشد؟ آیا غیر از این است که کتاب و سخن حق تعالی بر هر سخن و کتاب دینی نویسندگان امروز برتری دارد؟ آیا مسئولان اطلاع دارند که این کتاب آسمانی در مساجد ما نیز مهجور است و حتی برخی از مساجد روستایی کشورمان قرآن ندارند و یا اگر هست آن قدر فرسوده و کهنه شده‌اند که دیگر نمی‌توان از آنها استفاده کرد و باید جایگزینی برای آنها وجود داشته باشد؟ 

حتماً همه ما به این موضوع واقف هستیم که هفته کتاب فرصتی برای ارزیابی آنچه در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی انجام شده و برنامه‌ریزی در ادامه مسیر است، نه اینکه با برنامه‌های متعدد در این حوزه روزهای هفته پر کنیم، هر چند برخی از این برنامه‌ها ارزشمند هستند، اما آیا در حوزه کتاب در هر خبرگزاری و یا روزنامه این همه خبرنگار وجود دارد، که برنامه‌های این حوزه را اطلاع‌رسانی کند، طبعی است که پاسخ منفی است؛ چرا که اگر در رابطه با نخستین برنامه به اصطلاح مرتبط با حوزه دین که تجلیل از ائمه جماعات مروج کتاب و کتابخوانان برتر عنوان گرفته، در هیچ یک از خبرگزاری‌ها نامی از تجلیل شده‌ها وجود ندارد. 

یادآور می‌شود، پیشنهاد خبرگزاری ایکنا از این نظر حائز اهمیت است که مهمترین کتاب آسمانی ما مسلمانان کتاب قرآن است، اما نامی از این کتاب آسمانی در هفته کتاب نیست و سخنی از آن گفته نمی‌شود. چه بسا نامگذاری یک روز از آن می‌توانست این حوزه را از مهجوریت رها کند؛ چرا که بسیاری از کسانی که در این زمینه قلم می‌زنند، ترجمه قرآن انجام می‌دهند، قرآن چاپ و منتشر می‌کنند، صحافی، نگارگری و جلدسازی قرآن را انجام می‌دهند، ناشناخته هستند و کسی نمی‌داند قرآنی که می‌خواند یا کتابخانه خانه‌اش را با آن زینت داده، چگونه به دستش رسیده است.

به ویژه اینکه در این ایام توجه به چاپ و نشر قرآن و از سویی دیگر قرائت و تأمل و تدبر در آن باید بیش از همه نمود داشت، چرا که ما با کاهش شدید چاپ قرآن طی سال‌های اخیر مواجه بودیم و هستیم و مشکلات این حوزه کمتر از سایر بخش‌ها نیست و توجه به حوزه چاپ و نشر قرآن در ماه مبارک رمضان و در ایام نمایشگاه بین‌المللی قرآن نیز چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد.