تناقض در آئین‌نامه هیئت رسیدگی به امور مؤسسات قرآنی/ عدم استقلال اتحادیه‌ها از موانع ادغام است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) نشست «سرانجام ادغام اتحادیه‌های قرآنی و بررسی طومار اعتراض‌آمیز مؤسسات» بعد از ظهر روز گذشته، سوم آذرماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین کوششی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی و حسن محمدی، مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور در خبرگزاری ایکنا برگزار شد.
در ابتدای این جلسه پیرامون دلایلی که موجب شده ادغام دو اتحادیه مؤسسات قرآنی و اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت اتفاق نیفتد، بحث شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین کوششی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی درباره دلایلی که موجب شده ادغام دو اتحادیه اتفاق نیفتد، گفت: طی یکی دو سال گذشته جلسات مشترکی بین اعضای هیئت مدیره هر دو اتحادیه برگزار شد و مسئولان حاضر در این جلسه تأکید داشتند این ادغام اتفاق بیافتد اما آنچه که مانع این ادغام است اختلاف بر سر مکانیزم ادغام و همچنین اصل مؤسسات قرآنی است.

در اولین دوره اتحادیه مدغم کاندیدا نشویم

همچنین، حسن محمدی، مدیرکل اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت درباره دلایلی که موجب شده ادغام اتحادیه‌ها اتفاق نیفتد، اظهار کرد: عدم استقلال و تصمیم‌گیری توسط اتحادیه‌ها یکی از مشکلاتی است که موجب شده تا ادغام اتفاق نیفتد. گاهی اوقات می‌بینیم که مسئولان دستگاه‌های دولتی نگاه ابزاری با اتحادیه‌ها دارند و دخالت مستقیم و مؤثری دارند که موجب می‌شود ادغام اتفاق نیفتد. دو اتحادیه موافق بحث ادغام هستیم پس چرا این ادغام صورت نمی‌گیرد؟ یک دست ثالثی خارج از مجموعه وهمچنین دخالت‌های مستقیم و غیرمستقیم برخی مسئولان اجازه نمی‌دهد این ادغام اتفاق بیفتد.
کوششی در این بخش از نشست اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم ادغام را صورت دهیم و صداقت خود را نیز ثابت کنیم و تلقی انحصارطلبی نیز در ذهن برخی‌ها به وجود نیاید، می‌توانیم به‌عنوان مسئولان اتحادیه‌ها در اولین دوره اتحادیه مدغم نه کاندیدا شویم و نه حضور پیدا کنیم که اگر این اتفاق بیافتد بحث ادغام به سرعت عملیاتی می‌شود.
مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی ادامه داد: می‌تواند یک گروه سوم بیاید با تجربیات جدید و مدیران قبلی هم می‌توانند در کنار این افراد به‌عنوان مشاور حضور داشته و تجربیات خود را در اختیار آنها قرار دهند؛ مانع جدی ادغام اتحادیه‌ها این است که ما چیزی را تنظیم می‌کنیم که منابع و منافعش به خودمان بازمی‌گردد که اگر این روند اصلاح شود ادغام اتفاق می‌افتد.

نباید به ماهیت استقلال و مردمی بودن اتحادیه‌ها بی‌توجه باشیم

محمدی در پاسخ به اظهارات حجت‌الاسلام کوششی، گفت: به نظرم در این پیشنهاد به ماهیت استقلال و مردمی بودن اتحادیه‌ها توجه نشده است و کسی که نگاه دموکراتیک و مردمی دارد باید اجازه دهد تا خرد جمعی تصمیم بگیرد و دلیلی ندارد که مدیران کنونی در اتحادیه مدغم کنار بکشند تا حسن نیت خود را ثابت کنند بلکه مدیران جدید باید با نظر خرد جمعی انتخاب شوند.
وی ادامه داد: اینکه بگوییم کسی باشد و کسی نباشد به هیچ عنوان دموکراتیک و آزادانه نیست و باید اجازه دهیم مجمع به صورت آزادانه افراد را انتخاب کند و به هر کسی که می‌خواهند رأی دهند؛ اگر اجازه دهیم افراد آزادانه و دموکراتیک تصمیم بگیرند زودتر هم به نتیجه می‌رسیم و ادغام هم هر چه زودتر اتفاق می‌افتد.
حجت‌الاسلام کوششی در این بخش از نشست گفت: در این گفت‌وگوها حرف‌های قشنگی زده می‌شود اما باید واقع‌بینانه به قضیه نگاه کنیم؛ شکل واقع‌بینانه این است که وقتی من اساسنامه می‌نویسم نباید ذینفع باشم چرا که به هر حال ذینفع بودن من در اساسنامه نیز تأثیر می‌گذارد و زمانی که می‌خواهم ضوابط را تنظیم کنم ضوابط را به سمتی که به نفع خودم باشد، می‌برم.
وی ادامه داد: شخصیت‌های ارزشمندی در اتحادیه‌ها هستند اما اینکه در دوره اول اتحادیه مدغم کاندیدا نشوند دلیل بر این نیست که به طور کامل حذف شوند بلکه می‌توانند به‌عنوان مشاور امین و مجرب در کنار هیئت مدیره حضور داشته و مشاوره بدهند و به پیشبرد فعالیت‌های کارگروه کمک کنند اما دلیل نمی‌شود که همه بخواهند عضو هیئت مدیره باشند.

برای به سرانجام رسیدن ادغام بیاییم از خودمان بگذریم
کوششی عنوان کرد: برای اینکه مشکل ادغام اتحادیه‌ها حل شود و این ادغام به سرانجام برسد بیاییم از خودمان بگذریم؛ ما مخالفتی با دموکراسی نداریم بلکه می‌خواهیم از خودمان بگذریم و بعد به دوستان کمک کنیم تا این ادغام به خوبی اتفاق بیفتد. برای اینکه این فضا از بین برود باید از خودمان گذشت نشان دهیم و بگذریم؛ چرا اصرار داریم که برخی‌ها حتماً باید باشند؟
محمدی در این بخش گفت: ما آماده‌ایم که ماه بعد مجمع عمومی مشترک برای ادغام را تشکیل دهیم اما متأسفانه مشکل اصلی برای ادغام این است که مستقل نیستیم و با استقلال عمل نمی‌کنیم.
کوششی در ادامه گفت: اگر بخواهیم برای ماه بعد هم مجمع عمومی مشترک برای ادغام تشکیل دهیم این امر امکان‌پذیر نخواهد بود چرا که مکانیزم اجرای اتحادیه مدغم هنوز تدوین نشده است؛ چندین آئین‌نامه باید تنظیم شود و آئین‌نامه ادغام نیز هنوز تدوین نشده است.
در بخش دیگری از این نشست پیرامون طوماری که به امضای مؤسسات قرآنی در جهت درخواست برای فعالیت ذیل سازمان تبلیغات اسلامی رسیده است، بحث شد که حجت‌الاسلام کوششی درباره این طومار گفت: بحث نگارش و امضای طومار به صورت کاملاً خودجوش و مردمی بوده است و مؤسسات قرآنی تصمیم گرفتند طوماری را امضا کنند تا بگویند که می‌خواهند ذیل سازمان تبلیغات اسلامی که نهاد زیر نظر مقام معظم رهبری است کار خود را دنبال کنند و این طومار را به ما دادند تا رسانه‌ای کنیم.
وی افزود: نوشتن طومار و امضای آن توسط مؤسسات قرآنی ریشه در اتفاقات گذشته دارد و یکی از دلایلی که موجب شد تا اتحادیه‌های استانی و مؤسسات قرآنی این طومار را نگارش کرده و امضا کنند این بود که بنا شد دبیرخانه در سازمان تبلیغات اسلامی باشد اما دبیر از جای دیگر انتخاب شد و در بحث انتخاب دبیر اختلاف پیش آمد و در نهایت بحث چالش‌برانگیز شد و سازمان تبلیغات اسلامی هم اعلام کرد که انتخاب دبیر از خارج سازمان را نمی‌پذیرد و علاوه بر اینکه مکان دبیرخانه را در اختیار قرار نمی‌دهند بلکه در جلسات هم شرکت نمی‌کنند.
کوششی ادامه داد: زمانی که مسئولان وزارت ارشاد اعلام کردند حالا که سازمان تبلیغات مکان دبیرخانه را در اختیار قرار نمی‌دهد دبیرخانه را در وزارت ارشاد مستقر می‌کنیم و با توجه به اینکه یکی از مأموریت‌های سازمان تبلیغات اسلامی که از سوی مقام معظم رهبری تعیین شده، ساماندهی امور قرآنی است و اکثر مؤسسات نیز از سازمان تبلیغات مجوز می‌گیرند و معتقدند که اموال مؤسسه بعد از انحلال متعلق به رهبری است اتحادیه‌های استانی و مؤسسات نسبت به این بحث که دبیرخانه در وزارت ارشاد باشد معترض شده و اعتراض خود را با امضای طوماری نشان دادند.

مؤسسات قرآنی اعتقاد دارند اداره امورشان برعهده کسی باشد که مستقیم زیرنظر رهبری است
وی در ادامه گفت: اینکه عنوان می‌شود سازمان تبلیغات اسلامی منتسب به رهبری است و تکالیف آن از سوی رهبر معظم انقلاب تعیین می‌شود به این معنی نیست که ما بقیه دستگاه‌ها را منتسب به رهبری ندانیم بلکه اتحادیه‌های استانی و مؤسسات معتقدند سازمان تبلیغات اسلامی به این دلیل که به صورت مستقیم زیرنظر رهبری است گزینه بهتری برای استقرار دبیرخانه و امور مؤسسات قرآنی است و وزارت ارشاد یک دستگاه دولتی است و ممکن است تغییر مدیریتی در این وزارتخانه بر روی فعالیت دبیرخانه و مؤسسات قرآنی تأثیرات منفی داشته باشد.
کوششی ادامه داد: در برخی دولت‌ها شاهد بودیم افرادی برای وزارت ارشاد انتخاب شدند که مشکل‌آفرین بودند و حتی مراجع هم نسبت به این افراد نقدهای فراوانی داشتند که اگر این اتفاق در آینده مجدداً رخ دهد معلوم نیست چه بلایی سر مؤسسات قرآنی می‌افتد؛ مؤسسات قرآنی از این موضوعات نگران هستند و ترجیح می‌دهند زیر نظر دستگاهی باشند که مدیران و کارکنان آن بیشتر رنگ و بوی قرآنی و دینی دارند و معتقدند تا کارکنان وزارت ارشاد در هر دوره با هم هماهنگ شوند خیلی طول می‌کشد و مشکلات زیادی برای مؤسسات ایجاد می‌شود.

برخی‌ مؤسسات گفته‌اند این طومار از اتحادیه تهران برای آنها ارسال شده است
در این بخش از نشست، حسن محمدی خطاب به حجت‌الاسلام کوششی این پرسش را مطرح کرد که یعنی شما در اتحادیه مؤسسات قرآنی این طومار را آماده نکرده‌اید؟ یعنی این طومار با مدیریت شما به امضا نرسیده است و شما مؤسسات را هدایت نکرده‌اید؟ با برخی مؤسسات صحبت کرده‌ایم که گفته‌اند این طومار را اتحادیه تهران برای ما ارسال کرده و ما امضا کرده‌ایم.
حجت‌الاسلام کوششی در پاسخ به حسن محمدی گفت: ما نماینده مؤسسات قرآنی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی هستیم اما این بدان معنی نیست که مؤسسات قرآنی حق ندارند اظهارنظر داشته باشند و هر کسی در هر جایی می‌تواند حرف بزند و مطالبه داشته باشند؛ اگر مؤسسات مطالبه دارند به این معنی نیست که ما مطالبه را در دهان آنها گذاشته‌ایم، این برداشت‌ها غیراخلاقی است. اگر مؤسسات قرآنی مطالبه‌ای دارند اینقدر ناراحتی ندارد که این همه واکنش به طومار از سوی برخی افراد دیده می‌شود!

در این بخش از نشست، حسن محمدی به گذشته تأسیس دو اتحادیه اشاره کرد و گفت: اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت سال 82 با 14 مؤسسه به ثبت رسید و تشکیل شد و به دلایلی که مشخص نیست اتحادیه مؤسسات قرآنی نیز در سال 88 توسط سازمان تبلیغات اسلامی تشکیل شد و 30 درصد مؤسسات قرآنی ما از سازمان تبلیغات اسلامی نیز مجوز فعالیت گرفتند اما متوجه نشدیم که اتحادیه مؤسسات قرآنی چرا شکل گرفت!
وی ادامه داد: ما در آن سال گفتیم نباید این اتفاق می‌افتاد و حالا که این اتفاق افتاده است، بیایید ادغام کنیم که از سوی اتحادیه مؤسسات قرآنی با ادغام موافقت شد و دوستان خیلی به هم نزدیک شدند اما به‌دلیل مسائلی که مشخص نیست این ادغام شکل نگرفت.
محمدی ادامه داد: از سال 89 به‌دلیل مشکلاتی که مؤسسات ما در استان‌ها داشتند تصمیم بر آن شد اتحادیه‌های استانی برای رفع این مشکلات شکل دهیم و اجازه این کار را هم داشتیم اما برای اینکه ادغام اتحادیه‌های کشوری شکل بگیرد دست نگه داشتیم اما با این حال باز هم اتحادیه مدغم شکل نگرفت و در نهایت سال 92 به‌دلیل معذوریت‌هایی که داشتیم اتحادیه استانی را تشکیل دادیم تا شاید ادغام از استان‌ها شکل بگیرد اما گفتند حداقل اتحادیه‌های استانی را ثبت نکنید تا ادغام شکل بگیرد و ما هم اتحادیه‌ها را ثبت نکردیم اما ادغام اتفاق نیفتاد.

سازمان دارالقرآن با دستگاه‌های زیر نظر مقام معظم رهبری چالش‌های جدی دارد
مدیرکل اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت عنوان کرد: آقای کوششی چطور عنوان می‌کنند سازمان تبلیغات اسلامی ولایی‌تر از دیگر دستگاه‌ها است؟ اتفاقاً برخی از دستگاه‌ها ولایی‌تر از سازمان تبلیغات عمل کرده‌اند. سازمان دارالقرآن الکریم با شورای عالی قرآن، مرکز طبع و نشر قرآن کریم و... که مستقیم زیرنظر مقام معظم رهبری هستند دچار چالش‌های جدی است؛ اگر سازمان دارالقرآن الکریم زیر نظر رهبری است چرا با این دستگاه‌ها که زیر نظر رهبری هستند چالش‌های جدی دارد و در تناقض است؟

وی در پاسخ به اظهارات کوششی مبنی بر اینکه سازمان تبلیغات زیر نظر رهبری بوده و وزارت ارشاد یک دستگاه دولتی است که مدیران آن در هر دولت عوض می‌شوند و به همین دلیل مؤسسات درخواست دارند ذیل سازمان تبلیغات فعالیت کنند، گفت: هیئت رسیدگی به امور مؤسسات قرآنی تنها دو عضو از دولت دارد و بقیه اعضای این هیئت از شورای توسعه فرهنگ قرآنی، سازمان اوقاف، سازمان تبلیغات و... هستند پس دلیل ندارد که با تغییر مدیریت وزارت ارشاد کار این هیئت و مؤسسات قرآنی به مشکل بخورد.
حسن محمدی ادامه داد: ما ولایت‌مدارتر از مؤسسات قرآنی و جامعه قرآنی نداریم اما نباید از این نگاه استفاده ابزاری داشته باشیم. اگر دبیر از سوی اعضای هیئت و خارج از هیئت انتخاب شده است طبق آئین‌نامه نگارش شده بوده است و دوستان در سازمان تبلیغات نیز این آئین‌نامه را پذیرفته بودند حالا چه شد که بعد از انتخاب دبیر اعتراض صورت گرفت؟
در این بخش از نشست حجت‌الاسلام کوششی گفت: ما نمایندگان دو اتحادیه هستیم و اینکه صحبت‌هایی که مربوط به ما نیست و مربوط به دو دستگاه دیگر است را بزنیم درست نیست، بهتر است آنچه مربوط به مؤسسات است را مطرح کنیم. اینکه حدس و گمان‌های خود درباره فعالیت یک سازمان و یا طومار امضا شده توسط مؤسسات را اینطور در رسانه‌ها مطرح کنیم و ادبیات ناهنجاری در رسانه درباره امضای یک طومار توسط مؤسسات مردمی داشته باشیم اخلاقی نیست. مؤسسات قرآنی تقاضایی داشته‌اند که این تقاضا را با نگارش طومار و امضای آن مطرح کرده‌اند، همین؛ حالا در این میان یکی می‌گوید به مؤسسات پول داده‌اند، یکی می‌گوید اطلاعات غلط داده‌اند و...
کوششی ادامه داد: آئین‌نامه هیئت رسیدگی به امور مؤسسات قرآنی تناقض دارد در یک نسخه آمده است که دبیر باید از بین اعضای هیئت باشد اما در یک نسخه دیگر آمده است دبیر می‌تواند از بین اعضا یا خارج از هیئت انتخاب شود؛ اگر آئین‌نامه اول درست است چرا عمل نشده و اگر آئین‌نامه دوم درست است پس آئین‌نامه اول چیست؟ ما نمی‌دانیم کدام آئین‌نامه درست است.
حسن محمدی در پایان گفت: آئین‌نامه درست همان آئین‌نامه‌ای است که در آن آمده است دبیر می‌تواند از بین اعضا یا خارج از اعضا انتخاب شود چراکه این آئین‌نامه در روزنامه رسمی نیز به چاپ رسیده است.

گزارش تصویری این خبر را اینجا ببینید!