انتظار رشد معنوی از جامعه رباخوار بیهوده است/ پیامدهای اجتماعی روزی حرام
گروه اقتصاد: مدیر مؤسسه معارف وحی و خرد اظهار کرد: نمی‌توان از جامعه‌ای که بر مدار ربا، رشوه و دادوستد ناپاک می‌چرخد، انتظار رشد و تعالی معنوی داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، مدیر مؤسسه معارف وحی و خرد، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌الملی قرآن(ایکنا)، به بحث درباره جایگاه رزق و روزی حلال از منظر آموزههای اسلام و اقتصاد اسلامی پرداخت و اظهار کرد: موضوع اقتصاد و کسب درآمد براساس آنچه در آموزههای دینی آمده است یکی از پایه‌‌های اصلی حیات آدمی بوده و انسان برای ادامه زندگی نیازمند کسبوکار است.
اهمیت اصل صداقت در دادوستد
وی ادامه داد: در اقتصاد و در فرآیند تولید، توزیع و مصرف، آن چیزی که به عنوان مبنای اخلاق اسلامی و دینی مطرح شده این است که تمام این مجاری، دریافت و پرداخت‌ها و هرگونه داد وستد باید بر طبق اصول و قواعد دینی و شریعت باشد.
نصیری افزود: اگر این اتفاقا رخ ندهد مفاسد بسیاری متوجه فرد، خانواده و جامعه خواهد شد که بنده به برخی از ملاحظات اسلام در این‌باره اشاره می‌کنم و مهم‌ترین اصل قابل تذکر در بحث روزی و کسبوکار، اصل صداقت است؛ بدین معنا که پنهان و آشکار کالاهای مورد معامله یکی باشد.
لزوم رعایت اخلاق در معاملات
وی اظهار کرد: در دنیای معاصر این اصل را رعایت کرده و تا این اندازه موفق شده‌اند و با وجود اینکه آنان سکولار هستند اما حتی بر اساس این اخلاق سکولار به این نتیجه رسیده‌اند که صداقت تا چه اندازه مهم است و به همین دلیل هنگامی‌که کارخانه‌ای در آلمان، فرانسه، اتریش یا ژاپن کالایی را تولید می‌کند اگر کالا را به دورترین نقطه دنیا ارسال کند می‌داند که باید توضیحات و تبلیغات با کیفیت کالا هماهنگ باشد.
مدیر مؤسسه معارف وحی و خرد ادامه داد: این اصل در عالی‌ترین سطح در اسلام مطرح شده و اسلام اعلام کرده است اگر جنسی را تولید می‌کنید باید به گونه‌ای باشد که بعدا خجالت‌زده نشوید و کانت هم سخنی دارد که البته از اصول دینی استنتاج شده است بدین معنی که به گونه‌ای رفتار کنید که بتوان عمل شما را به قاعده عام اخلاقی تبدیل کرد.
نحوه توزیع مناسب کالا از منظر آموزههای اسلامی
نصیری تأکید کرد: متأسفانه در کشور ما این نکات رعایت نشده و با آسیب‌های بسیاری در این زمینه مواجه هستیم، کالاهایی که تقدیم مردم می‌شود با تبلیغات صورت گرفته برای آنها همخوانی ندارد و این مشکلات در اکثر موارد از جمله صنایع و تولیدات غذایی ما وجود دارد.
وی در ادامه به بیان نحوه صحیح توزیع کالا در بازار اسلامی پرداخت و اظهار کرد: در مورد توزیع هم باید گفت که وقتی شخص کالایی از کارخانه تحویل می‌گیرد باید برای فروش، انصاف را رعایت کرده و در معامله به کسب درآمد حرام اقدام نکند؛ چراکه علما بارها و بارها بر رعایت مکاسب محرمه و حرام بودن مواردی همانند تدلیس و غش در معامله تأکید کرده‌اند و حتی در مصرف کالا هم باید براساس منطق دینی عمل کنیم.
آثار معنوی روزی حرام
نصیری ادامه داد: برداشتی که بنده از متون دینی دارم این است که وقتی اصل حلیت، کسب رضایت الهی و اصل صداقت در معاملات ما رعایت نشود حداقل دو آسیب جدی خواهیم دید؛ اول اینکه نمی‌توان از جامعه‌ای که بر مدار ربا، رشوه و داد و ستد ناپاک بچرخد، انتظار رشد و تعالی معنوی داشت.
وی افزود: امام حسین(ع) وقتی در کربلا عمامه پیغمبر(ص) را گذاشته و لباس پیامبر را به تن کردند و با این حال، مردم آن همه موعظه ایشان را نادیده گرفتند، به آنان فرمودند شکم‌های شما از حرام انباشته شده است و شیطان بر جان و گوش شما پرده افکنده است؛ بنابراین لقمه حرام، انسان را به جایی می‌رساند که سخن خدا و پیغمبر هم بر جان او اثر نمی‌کند.
افزایش فاصله طبقاتی با رزق حرام
مدیر مؤسسه معارف وحی و خر د در ادامه به بیان پیامدهای اجتماعی رزق حرام پرداخت و اظهار کرد: در بعد اجتماعی هم شکاف اجتماعی و طبقاتی حاصل خواهد شد؛ چراکه همه مردم زرنگی و ثروت کافی برای دادوستد و رباخواری را ندارند و به همین دلیل روز به روز شکاف طبقاتی و فساد بیشتر خواهد شد.
نصیری در پایان گفت: امیدواریم هم مدیران جامعه و هم مردم، کسبه و مصرف‌کنندگان، این اصول را رعایت کرده و بر مدار عدالت، صداقت و رضایت الهی حرکت کنند تا شاهد رشد و تعالی معنوی و سلامت اقتصادی جامعه باشیم.
