محسن خنداندل، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص شعار رونق تولید اظهار کرد: ما چند سال است که در بحث حمایت از تولید با ترکیبهای مختلف، واژههایی را به کار میبریم اما اقدامات اساسی در این حوزه صورت نگرفته و نشاندهنده این بوده که ممکن است کلمات شعار زیبا باشد اما تحقق پیدا کردن آن نیازمند زیرساختهایی است که متاسفانه ما به هیچ کدام از آنها نمیپردازیم و برایشان اهمیتی قائل نیستیم.
وی با بیان اینکه هدف از رونق تولید افزایش بازدهی و کارایی مولفههای تولید است، عنوان کرد: باید این مولفههای تولید شناسایی شوند و بعد بررسی کنیم که تا چه میزان میتوانیم در افزایش بازدهی آنها نقش داشته باشیم که از قِبَل آن، رونق تولید به دست آید.
خنداندل افزود: مولفههای تولید شامل دو بخش منابع مالی و منابع مدیریتی است اما ما در هیچ کدام از این بخشها نه شناخت صحیحی به دست آوردیم و نه عزم جدی برای بهبود این مولفههای تولید در راستای رونق و افزایش بازدهی آنها به کار گرفتیم. رونق تولید واژه زیبایی است اما اینکه به صورت شعاری یا عملیاتی به آن نگاه کنیم، نکته مهمی است که از آن غافل بودیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه ما در حوزه تولید باید چند فاکتور بسیار مهم را مدنظر قرار دهیم که یکی از آنها بحث امنیت سرمایهگذاری است، تصریح کرد: این امنیت سرمایهگذاری خود ویژگیهایی دارد که در نتیجه آن رونق تولید ایجاد میشود. ما هیچگاه در حوزه امنیت سرمایهگذاری قوانین حمایتی کاملاً مشرف بر تولید نداشتهایم و اگر هم قوانینی وجود داشته، ماندگاری آنها در کشور ما به قدری پایین بوده که هیچگاه نتوانستیم حساب ویژهای برای آن باز کنیم و گاه میبینیم که این قوانین تغییر میکنند و به شدت امنیت سرمایهگذاری را کاهش میدهند.
وی ادامه داد: در حوزه تأمین مالی و روشهای آن که نقش مهمی را در حوزه رونق تولید دارد، قدمهای اساسی برنداشتیم و در ایجاد روشهای مالی به روز شدهای که در دنیا وجود دارد و استفاده میشود، ناتوان بودیم که این خود منتج به بیثباتی عوامل تأمینکننده تولید شده یعنی ما نتوانستیم قیمتها را در تولید بهعنوان یکی از پارامترهای اصلی تامین مواد اولیه ثابت نگه داریم و این به شدت بر امنیت سرمایهگذاری در کشور تاثیر گذاشته و عدم رونق تولید را ایجاد کرده است، بنابراین بخش مهمی از رونق تولید به حوزه امنیت سرمایهگذاری بر میگردد.
خنداندل بیان کرد: یکی دیگر از نکاتی که امنیت سرمایهگذاری را به شدت تحت تاثیر قرار داده، بحث فساد مالی بوده که امروز گریبانگیر اقتصاد ما شده است. وجه مشخص این فساد مالی، رانتهای جدی در کشور بوده و فساد ناشی از تفاوت قیمت فیمابین نرخ ارز بانکی، نیمایی و آزاد ایجاد شده است. بحث فساد مالی در عدم کنترل در توزیع مواد اولیه خود را کاملاً نشان میدهد. مواد اولیه و پایه ما از حوزه صنایع پتروشیمی و ذوبآهن تامین میشود که نشاندهنده فساد مالی بزرگی بوده که ایجاد شده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: بحث امنیت سرمایهگذاری ما ارتباط مستقیمی با حوزه قاچاق دارد که قدمهای موثر و اجرایی برای مقابله با پدیده قاچاق انجام ندادیم و تنها در حد شعار به آن بسنده کردیم. اگر در این حوزه بخواهیم به قراردادهایی که بسته میشود، دقت کنیم، متوجه میشویم که قراردادهای ما به بهانه ملی بودن هیچگاه با بخش خصوصی که پایهگذاری اصلی بحث تولید در کشور است، صورت نمیگیرد و با گروههای خاصی بسته میشود که میتواند امنیت سرمایهگذاری ما را کاهش دهد.
وی بیان کرد: یکی دیگر از نکات مهمی که وجود دارد، حوزه دیپلماسی اقتصادی است زیرا حوزه اقتصادی ما با حوزه دیپلماسی سیاسی عجین شده و متاسفانه ما در این حوزه نیز قدمهای خوبی برنداشتیم. یکی از نشانههای بارز آن FATF است که به دلیل گره زدن آن به حوزه سیاست، نمیتوانیم تنها به عنوان یک حوزه مالی به آن نگاه کنیم که این خود تاثیر به سزایی در حوزه امنیت سرمایهگذاری ما داشته است.
خنداندل با بیان اینکه از دیگر ویژگیها بحث یارانهها در حوزه تولید است، عنوان کرد: عملاً ما با تغییر نرخ یارانهها، سهم عوامل تولید را افزایش دادیم اما هیچگاه هدفمندی آنها را به درستی انجام ندادیم. پارامتر مهم بعدی نیز بحث نیروی کار، حوزه اشتغال و افزایش بهرهوری نرخ کار نیروی شاغل ما است که ما در این حوزه نیز قدم موثری برنداشتیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: مجموعه این عوامل نشاندهنده این است که ما به حوزه رونق تولید تنها به عنوان یک شعار نگاه میکنیم زیرا اگر تنها شعاری به قضیه نگاه نمیکردیم، باید در مواردی که بیان کردم، قدمهای موثری برمیداشتمی اما علیرغم اینکه سالهاست بحث تولید با شعارهای مختلفی مطرح میشود، هیچگاه قدمهای اساسی برای رفع این معضلات برداشته نشده و به این ترتیب تنها در حد یک شعار باقی مانده و تلاش کردیم که سال خود را با شعار شروع کرده و به پایان برسانیم.
وی با اشاره به اینکه در اقتصاد ما که یک اقتصاد دولتی بوده، نقش دولت در رونق تولید به سزاتر از نقش بخش خصوصی است، تصریح کرد: تمام فاکتورهایی که بیان کردم، در اختیار دولت است و متاسفانه دولت قدم اساسی برای آنها برنداشته که این امر به واسطه عدم مدیریت صحیح است. زمانی که ما بودجهریزی درستی نداشته و از نظام مدیریتی کاملا کارشناسی استفاده نکنیم، اساس نقش بخش دولت که میتواند نقش پررنگی به عنوان در اختیار گیرنده منابع مالی و بخش بزرگی از منابع مدیریت داشته باشد، به واسطه عدم وجود یک برنامهریزی درست، این نقش بسیار کمرنگ شده است.
خنداندل افزود: بخش خصوصی نیز به واسطه اینکه متاسفانه در یک نظام اقتصادی کار میکند که مبتنی بر تصمیمات بخش دولتی است، نمیتواند نقش پررنگی ایفا کند و سازمانهای بالادستی نیز متاسفانه به شدت بخش خصوصی را تضعیف میکنند. به طور مثال نرخهای بهره بسیار بالا بانکها، عدم توازن مناسب در دریافت مالیات از تمام بخشها، عدم وجود نرخهای رقابتی و حمایتی تامین اجتماعی و عدم وجود یارانههای متناسب برای حوزههای حامل انرژی و حمل و نقل تاثیرگذار بوده و نشاندهنده این است که بخش دولتی به درستی به وظیفه خود عمل نکرده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: بخش خصوصی نیز بهواسطه نقش کمرنگش نتوانسته چندان خود را بروز دهد و بتواند در این زمینه تاثیرگذار باشد. تولیدکننده نیز به عنوان کسی که در حوزه تامین مواد اولیه، صادرات، واردات، تامین نیروی اشتغال کار برای تامین هزینه در تامین اجتماعی و هزینههای بالادستی مانند نرخ بهره و مالیات به دولت وابسته است، نمیتواند نقشی داشته باشد.
انتهای پیام