وظیفه بانک در بانکداری اسلامی حمایت از تولید است/ بنگاه‌داری؛ بزرگترین اختلاس
گروه اقتصاد: عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، وظیفه بانک در بانکداری اسلامی را تجمیع وجوه در راستای حمایت از تولید دانست و اظهار کرد: بزرگترین اختلاس در نظام بانکی ایران این است که بانک‌ها برخلاف ضوابط به سمت بنگاه‌داری حرکت کرده‌اند.
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به پرسشی درباره دلایل روی آوردن بانک‌ها به بنگاه‌داری اظهار کرد: ساختار بانکداری نظام سرمایه‌داری که وارد جمهوری اسلامی ایران شده برای کسب منافع مادی بانکداران و سرمایه‌داران تأسیس شده است و ما این ساختار را در جمهوری اسلامی ایران نهادینه کردیم و این امر بزرگترین دلیل مشکلات اقتصادی ایران از جمله بنگاه‌داری بانک‌هاست.
بانک‌های کنونی ایران برای واسطه‌گری مالی تأسیس نشده‌اند
وی ادامه داد: با وجود این شرایط از بانک می‌خواهیم که خلاف ماهیت خود عمل کند اما هر قانونی که وضع شده و ضوابطی که تعیین میشود بانک‌ها آن را دور زده و به دنبال اهداف ماهوی خود می‌روند بنابراین بنده معتقدم که این ساختار به هیچ عنوان برای واسطه‌گری مالی تأسیس نشده است؛ مخصوصا از زمانی‌که بانک‌های خصوصی در ایران تأسیس شدند.
یوسفی تأکید کرد: هنگامی‌که بانک‌ها مشاهده کنند که شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که می‌تواند پول‌های مردم را جمع کرده و به جای حق وکالت‌گیری، بنگاه‌هایی غیررسمی وابسته به خودشان تأسیس می‌کنند و وجوه را در اختیار آنها قرار داده و از منافع آنها به سودهای سرشاری می‌رسند قطعا چنین اقدامی را انجام خواهند داد و متأسفانه بزرگترین اختلاس در نظام بانکی ایران این است که بانک‌ها برخلاف ضوابط به سمت بنگاه‌داری حرکت کرده‌اند.
بانک مرکزی توان مقابله با بانک‌ها را ندارد
وی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت و بانک مرکزی با وجود اطلاع از عواقب بنگاه‌داری بانک‌ها با آن مقابله نمی‌کنند؟ اظهار کرد: بانک مرکزی نمی‌تواند اقدامی انجام دهد؛ چرا که ماهیت این ساختار به گونه‌ای است که بانک مرکزی هر اقدامی بخواهد انجام دهد، بانک‌ها آن را دور خواهند زده و صوری‌سازی می‌کنند؛ به گونه‌ای که برخی بنگاه‌های اقتصادی را به شکل غیررسمی را تأسیس کرده و وجوه مردم را به به سمت آن هدایت کرده و از منافع آن در راستای تجارت و سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: متأسفانه ماهیت بانک‌ها به گونه‌ای است که در هر بخشی که مشاهده کنند اگر نقدینگی را سوق دهند منافعشان بیشتر میشود به آن سمت حرکت خواهند کرد و اگر کسی درخواست فعالیت تولیدی از بانک مرکزی داشته و درخواست وام بدهد ممکن است در نهایت به همین بانک‌ها و بنگاه‌ها متصل باشد؛ چراکه چنین اقداماتی سود بیشتری برای آنان در پی خواهد داشت.
وظیفه بانک اسلامی حمایت از تولید است
حجت‌الاسلام یوسفی در پاسخ به این پرسش که نگاه بانکداری اسلامی به بنگاه‌داری چگونه است؟ اظهار کرد: در بانکداری اسلامی اگر بانک‌ها بخواهند از وجوه مردم استفاده کرده و اگر بخواهیم برای بانک و نهاد پولی قواعدی تعیین کنیم باید برای آن وظیفه‌ای تعیین شود و وظیفه آن تنها تجمیع وجوه برای اختصاص به بخش تولید است اما مشکل ما در شرایط کنونی این است که بانک‌های ما شخصا متولی تولید و تجارت شده‌اند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر تقویت بازار بورس بر خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری اظهار کرد: بنده معتقدم بانک‌ها اجازه تقویت بازار سرمایه را نخواهند داد چراکه بازار سرمایه باید با همین وجوه در دست مردم تقویت شود اما جذابیت‌هایی که بانک‌ها ایجاد می‌کنند مانع انتقال وجوه به سمت بازار سرمایه می‌شوند؛ بنابراین چنین موضوعی نه تنها محقق نخواهد شد بلکه همین امر باعث تضعیف بازار سرمایه میشود چراکه وقتی مردم مشاهده کنند بدون ریسک، با سرمایه‌گذاری در بانک‌ها بیش از بازار سرمایه سود خواهند برد تمایلی برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس پیدا نخواهند کرد.
