رقابت‌های سیاسی در مسیر «فَاسْتَبِقُوا الخَيْرَاتِ» قرار گیرد

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره مفهوم و جایگاه انتخاب و انتخابات در آموزه‌های دینی و قرآنی گفت: اساسا برپایی نظام سیاسی یک ضرورت عقلایی است و هیچ عاقلی نیست که باور داشته باشد که اجتماعی وجود داشته باشد که نظامی بر این جامعه حاکم نباشد که اگر اینطور باشد جز هرج و مرج و در معرض خطر قرار گرفتن جان، مال و عرض افراد نتیجه‌ دیگری ندارد. از نظر اسلامی مشروعیت نظام سیاسی یک مشروعیت الهی است که در دوران غیبت امام معصوم، با برپایی نظام ولایت فقیه این مشروعیت الهی تأمین می‌شود.

قرآن برای انتخاب فرد اصلح چه شاخص‌هایی معرفی می‌کند؟

وی افزود: برای اداره امور کشور طبیعتا نیاز به دستگاه‌ها و افرادی است که هر یک بتوانند نقش خود را ایفا کنند و یکی از این نهادها مجلس است که نقش قانونگذاری را در چارچوب ضوابط اسلامی دارد. براین اساس افرادی باید برای نمایندگی انتخاب شوند که هم صالح باشند و هم اینکه در مقایسه با دیگران ظرفیت‌های بیشتری برای خدمت به کشور داشته باشند و لازمه آن این است که هم از علم و تخصص کافی برخوردار باشند و هم امانتدار باشند.

غروی اظهار کرد: خداوند در قرآن در دو داستان حضرت موسی(ع) و حضرت یوسف(ع) به اهمیت این ویژگی‌ها برای انتخاب افراد اشاره می‌کند آنجا که دختر حضرت شعیب(ع) خظاب به پدرش درباره حضرت موسی(ع) می‌گوید: «يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْأَمِينُ» (قصص، آیه 26) و در جای دیگر حضرت یوسف(ع) درباره ویژگی‌های خود برای پذیرش مسئولیت خطاب به عزیز مصر می‌فرماید: «قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَآئِنِ الأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ» (یوسف، آیه 55).

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: براساس این آیات، کسی از توانایی و کارآمدی لازم برخوردار است که از دانش و علم لازم در کنار مورد اعتماد بودن و امانتداری بهره‌مند باشد. براین اساس نماینده مطلوب در عین تعهد باید دانش و علم لازمی که نظام در زمینه‌‌های مختلف به آن نیاز دارد داشته باشد تا بتواند به شکل مناسبی در فرآیند قانونگذاری اثرگذار باشد.

وی در تشریح مسئله انتخاب اصلح از سوی مردم گفت: اصلح به معنای آن است که فرد مورد نظر علم، تخصص، تعهد به اسلام و نزدیکی و مؤانست بیشتری با اصول و آرمان‌‌های انقلاب داشته باشد و این‌ها شاخص‌هایی است که می‌تواند در انتخاب اصلح به مردم کمک کند.

رقابت نامزدها برای کسب قدرت یا «فَاسْتَبِقُوا الخَيْرَاتِ»

غروی درباره رقابت سیاسی مطلوب در نظام اسلامی گفت: از نظر اسلام کسب قدرت و موقعیت به طور ذاتی نه تنها ارزشی ندارد بلکه مذموم شمرده شده است و در قرآن به جای این مسئله بر «فَاسْتَبِقُوا الخَيْرَاتِ» تأکید شده است؛ زیرا آنچه که در اسلام ارزش دارد خدمت به مردم در راستای کمک به نظام اسلامی و نزدیکی به پروردگار است و کسب قدرت نیز از این زاویه ارزش پیدا می‌کند.

استاد برجسته حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: در این زمینه هم مردم و هم کاندیداها وظیفه خاص خود را دارند. نامزدها باید به خاطر خدا و خدمت به مردم در صحنه ورود پیدا کنند نه اینکه برای برنده شدن وارد عرصه انتخابات شوند چرا که در اسلام برنده شدن در کسب قدرت جایگاهی ندارد.

وی یادآور شد: از آن سو هم مردم وظیفه دارند در میان افراد صالح، فرد اصلح را براساس همان شاخص‌های ذکر شده انتخاب کنند و این وظیفه دینی و شرعی آنهاست. زیرا در اسلام حق و تکلیف متناظر با هم است و اگر مردم حق دارند که سرنوشت خود را تعیین کنند در عین حال مکلفند که بهترین‌ و شایسته‌ترین افراد را برگزینند تا نتیجه تعیین سرنوشت آنها رشد و پیشرفت جامعه اسلامی باشد.

آسیب‌هایی که نگاه قدرت‌محور به اخلاق انتخاباتی می‌زند

حجت‌الاسلام غروی درباره اینکه تا چه حد ریشه بداخلاقی‌های سیاسی و انتخاباتی در نگاه قدرت محور به رقابت از سوی نامزدهاست، گفت: متأسفانه وقتی هدف افراد، الهی نباشد و معطوف به پیروزی در انتخابات باشد زمینه بداخلاقی انتخاباتی از ناحیه کاندیداها فراهم می‌شود. حتی ممکن است بداخلاقی‌ها از سوی مردم و هواداران نامزدها صورت بگیرد. مردم باید مراقبت کنند بی‌جهت به افراد و اشخاص برچسب نزنند و حفظ آبرو و حرمت نامزدهای انتخاباتی را مدنظر داشته باشند.

وی در پایان تأکید کرد: مردم در عین حال که باید در انتخابات مشارکت حداکثری داشته باشند از سوی دیگر وظیفه دارند در حد توان خود به اخلاقی بودن فضای انتخابات کمک کنند.