هنرمندان خوشنويس افغانستانی و بحرينی عنوان کردند:
شاخصه‌های خط نستعليق و خط نسخ برای نوشتن قرآن
کانون خبرنگاران نبأ: «نرمش» و «يکنواخت نبودن» دو امتياز خط نستعليق و «اشتباه نخواندن قرآن»؛ شاخصه خط نسخ است.
به گزارش کانون خبرنگاران ايکنا، نبأ، هنرمندان خوشنويس از جمله افرادی هستند که علاقه فراوان به کتابت قرآن و استفاده از هنر خود در این عرصه دارند. در اين زمينه، کانون خبرنگاران ايکنا، نبأ، با محمد‌مهدی ميرزايی، هنرمند خوشنويس خط نستعليق از کشور افغانستان و علی حسن الجد، خوشنويس خط نسخ از بحرين گفت‌و‌گوهايی انجام داده است که در ادامه می‌خوانيم.
ميرزايی در ابتدا از انگيزه و چگونگی ورودش به عرصه خوشنويسی و به‌طور خاص خط نستعليق گفت: بحث خوشنويسی و هنر در من ذاتی است، پدر بزرگ من مرحوم ميرزا ابراهيم از بزرگان خوشنويسی کشور افغانستان در زمان خودشان بوده‌اند و آثار زيادی دارند و بدين وسيله من با خط ارتباط برقرار کردم و در دوران مدرسه علاقه شديدی به خوشنويسی داشتم و از طرف ديگر بنيه‌ای اسلامی داريم.
وی ادامه داد: خوشنويسی هنر اسلامي اصيل خراسانی است يا به گفته ايرانيان خوشنويسی يک هنر ايرانی است و فرقی نمی‌کند، ايران همان خراسان بزرگ است و ذات ما با زيبايی‌های کلام وحی و اهل بيت(ع) همگام و همراه است و چه بخواهيم و چه نخواهيم بايد از اين زيبايی‌ها اقتباس کنيم و آن را با خط نستعليق بنويسيم و چنين چيزی افتخار بزرگی برای خط نستعليق است.
کتابت قرآن؛ تلطيف‌کننده جامعه
ميرزايی با اشاره به اينکه با عشق از قرآن، احاديث، اشعار بزرگان، عرفا و اوليای الهی می‌نويسد بيان کرد: چنين چيزی در واقع ما را پالايش و جامعه را تلطيف می‌کند و اين زيبايی‌ها است که جامعه را به زيبايی دعوت می‌کند و اگر در حال حاضر خشونت وجود دارد دليلش آن است که زيبايی کنار رفته است و اگر اين زيبايی مانند گذشته به جايگاه خودش در افغانستان و خراسان بزرگ برگردد قطعا خشونت، درگيری و جنگی وجود نخواهد داشت.
«نرمش» و «عدم يکنواختی»؛ امتياز خط نستعليق
اين هنرمند درباره امتياز خط نستعليق در مقایسه با ساير خط‌های خوشنويسی تصريح کرد: شما هر خطی را در کشورهای عربی را بنگريد، آن خط نرمش ندارد و شايد يکی از علت‌های اصلی اينکه خط اين‌قدر انعطاف دارد و خط زيبايی خاصی پيدا می‌کند آن است که خط خوشنويسی مانند خط نسخ در خارج کشور ايران جنبه خشونت دارد و وقتی که به ايران می‌آيد و در فرهنگ ايرانی قرار می‌گيرد اين به نرمش تبديل می‌شود و نتيجه آنکه خط نسخ ايرانی و عربي تفاوت بسياری دارند. ديگر آنکه خط نستعليق بسيار زيباست و يکنواختی در اين خط وجود ندارد و به همين دليل در ديگر هنرها، ادبيات و کلام نيز تأثيرگذار است.
رزق هر جنبنده‌ای بر خداوند است
ميرزايی در پاسخ به اين سؤال که يک خطاط چگونه می‌تواند مفاهيم قرآنی را ترويج کند با اشاره به تابلويی‌ای که در آن آيه 6 سوره هود «وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ ِرزْقُهَا» که در غرفه برای نمايش گذاشته بود بيان کرد: «وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ ِرزْقُهَا»؛ هر جنبنده‌ای که در جهان است در نزد خداوند رزق دارد و بر خدا واجب است که رزق آن را بدهد و چنين نتيجه گرفته می‌شود فرد استرس نداشته باشد و به مشکلات توجهی نکند و تلاشش را انجام دهد و خداوند روزی‌ات را به بهترين وجه خواهد داد و اين يکی از مواردی است می‌توان مفاهيم قرآنی را با خط انتقال داد.
علی حسن الجد از ديگر هنرمندان خارجی خوشنويسی با خط نسخ است. وی گفت: من در زمان کودکی خيلی دوست داشتم که خط بنويسم و بعد از آن به نقاشی روی آوردم و به‌مرور زمان خطم بهتر شد تا اينکه در اين زمينه حرفه‌ای شدم.
«اشتباه نخواندن قرآن»؛ شاخصه خط نسخ
حسن الجد درباره شاخصه خط نسخ تصريح کرد: خط نسخ، خطی است که قرآن با آن نوشته شده است و خط بسيار واضحی است و به راحتی می‌توان آن را فهميد و هيچ‌گونه اشتباهی در خواندن آن وجود ندارد. از مهم‌ترين شاخصه‌های خط نسخ کوچک و مناسب بودن آن برای قرآن است و خط آن‌قدر واضح است که اگر شخصی قرآن را می‌خواند در قرائت خودش اشتباه نخواهد کرد.
نکات مثبت و منفی نمايشگاه
اين هنرمند خوشنويس بحرينی که در نمایشگاه قرآن امسال حاضر شده بود در خصوص نقاط منفی و مثبت نمايشگاه قرآن اظهار کرد: ويژگی‌های مثبت نمايشگاه بيشتر از ويژگی‌های منفی آن است؛ يکی از مهم‌ترين آنها ارائه شدن چند نوع از خطوط خوشنويسی است و خط نسخ بيشتر از سایر خطوط خوشنويسی در نمايشگاه ارائه شده است. افزون بر هنر خوشنويسی، هنرهای ديگری مانند کتابت بر روی شيشه نيز در نمايشگاه وجود دارد که اين بسيار جالب است.
وی ادامه داد: علی‌رغم اينکه در نمايشگاه تنوع بسياری وجود دارد نقطه منفی آن است که در برخی جاها بازديدکنندگان را جذب می‌کنند ولی در برخی موارد بازدیدکنندگان متوجه نمی‌شوند و نقطه منفی ديگر آن که برنامه‌های نمايشگاه نوشته و خيلی منظم نيست و نهايتا اينکه راهنمايی و اطلاعات به زبان عربی نيز نوشته نشده است.
سهراب بهادری
ميرزايی در ابتدا از انگيزه و چگونگی ورودش به عرصه خوشنويسی و به‌طور خاص خط نستعليق گفت: بحث خوشنويسی و هنر در من ذاتی است، پدر بزرگ من مرحوم ميرزا ابراهيم از بزرگان خوشنويسی کشور افغانستان در زمان خودشان بوده‌اند و آثار زيادی دارند و بدين وسيله من با خط ارتباط برقرار کردم و در دوران مدرسه علاقه شديدی به خوشنويسی داشتم و از طرف ديگر بنيه‌ای اسلامی داريم.
وی ادامه داد: خوشنويسی هنر اسلامي اصيل خراسانی است يا به گفته ايرانيان خوشنويسی يک هنر ايرانی است و فرقی نمی‌کند، ايران همان خراسان بزرگ است و ذات ما با زيبايی‌های کلام وحی و اهل بيت(ع) همگام و همراه است و چه بخواهيم و چه نخواهيم بايد از اين زيبايی‌ها اقتباس کنيم و آن را با خط نستعليق بنويسيم و چنين چيزی افتخار بزرگی برای خط نستعليق است.
کتابت قرآن؛ تلطيف‌کننده جامعه
ميرزايی با اشاره به اينکه با عشق از قرآن، احاديث، اشعار بزرگان، عرفا و اوليای الهی می‌نويسد بيان کرد: چنين چيزی در واقع ما را پالايش و جامعه را تلطيف می‌کند و اين زيبايی‌ها است که جامعه را به زيبايی دعوت می‌کند و اگر در حال حاضر خشونت وجود دارد دليلش آن است که زيبايی کنار رفته است و اگر اين زيبايی مانند گذشته به جايگاه خودش در افغانستان و خراسان بزرگ برگردد قطعا خشونت، درگيری و جنگی وجود نخواهد داشت.
«نرمش» و «عدم يکنواختی»؛ امتياز خط نستعليق
اين هنرمند درباره امتياز خط نستعليق در مقایسه با ساير خط‌های خوشنويسی تصريح کرد: شما هر خطی را در کشورهای عربی را بنگريد، آن خط نرمش ندارد و شايد يکی از علت‌های اصلی اينکه خط اين‌قدر انعطاف دارد و خط زيبايی خاصی پيدا می‌کند آن است که خط خوشنويسی مانند خط نسخ در خارج کشور ايران جنبه خشونت دارد و وقتی که به ايران می‌آيد و در فرهنگ ايرانی قرار می‌گيرد اين به نرمش تبديل می‌شود و نتيجه آنکه خط نسخ ايرانی و عربي تفاوت بسياری دارند. ديگر آنکه خط نستعليق بسيار زيباست و يکنواختی در اين خط وجود ندارد و به همين دليل در ديگر هنرها، ادبيات و کلام نيز تأثيرگذار است.
رزق هر جنبنده‌ای بر خداوند است
ميرزايی در پاسخ به اين سؤال که يک خطاط چگونه می‌تواند مفاهيم قرآنی را ترويج کند با اشاره به تابلويی‌ای که در آن آيه 6 سوره هود «وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ ِرزْقُهَا» که در غرفه برای نمايش گذاشته بود بيان کرد: «وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ ِرزْقُهَا»؛ هر جنبنده‌ای که در جهان است در نزد خداوند رزق دارد و بر خدا واجب است که رزق آن را بدهد و چنين نتيجه گرفته می‌شود فرد استرس نداشته باشد و به مشکلات توجهی نکند و تلاشش را انجام دهد و خداوند روزی‌ات را به بهترين وجه خواهد داد و اين يکی از مواردی است می‌توان مفاهيم قرآنی را با خط انتقال داد.
علی حسن الجد از ديگر هنرمندان خارجی خوشنويسی با خط نسخ است. وی گفت: من در زمان کودکی خيلی دوست داشتم که خط بنويسم و بعد از آن به نقاشی روی آوردم و به‌مرور زمان خطم بهتر شد تا اينکه در اين زمينه حرفه‌ای شدم.
«اشتباه نخواندن قرآن»؛ شاخصه خط نسخ
حسن الجد درباره شاخصه خط نسخ تصريح کرد: خط نسخ، خطی است که قرآن با آن نوشته شده است و خط بسيار واضحی است و به راحتی می‌توان آن را فهميد و هيچ‌گونه اشتباهی در خواندن آن وجود ندارد. از مهم‌ترين شاخصه‌های خط نسخ کوچک و مناسب بودن آن برای قرآن است و خط آن‌قدر واضح است که اگر شخصی قرآن را می‌خواند در قرائت خودش اشتباه نخواهد کرد.
نکات مثبت و منفی نمايشگاه
اين هنرمند خوشنويس بحرينی که در نمایشگاه قرآن امسال حاضر شده بود در خصوص نقاط منفی و مثبت نمايشگاه قرآن اظهار کرد: ويژگی‌های مثبت نمايشگاه بيشتر از ويژگی‌های منفی آن است؛ يکی از مهم‌ترين آنها ارائه شدن چند نوع از خطوط خوشنويسی است و خط نسخ بيشتر از سایر خطوط خوشنويسی در نمايشگاه ارائه شده است. افزون بر هنر خوشنويسی، هنرهای ديگری مانند کتابت بر روی شيشه نيز در نمايشگاه وجود دارد که اين بسيار جالب است.
وی ادامه داد: علی‌رغم اينکه در نمايشگاه تنوع بسياری وجود دارد نقطه منفی آن است که در برخی جاها بازديدکنندگان را جذب می‌کنند ولی در برخی موارد بازدیدکنندگان متوجه نمی‌شوند و نقطه منفی ديگر آن که برنامه‌های نمايشگاه نوشته و خيلی منظم نيست و نهايتا اينکه راهنمايی و اطلاعات به زبان عربی نيز نوشته نشده است.
سهراب بهادری
مطالب مرتبط
