مسجد طراحی شده پیامبر(ص)/ نیاز به اتحاد شیعه با شیعه

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، به دنبال طرح موضوع بررسی روش‌های تبلیغ دین توسط پیامبر(ص)، خبرگزاری ایکنا گفت‌وگوهایی را با محمود یزدانی، ‌پژوهشگر و محقق قرآنی انجام داد.
به گفته وی، پیامبر(ص) برای تبلیغ دین ۱۰ اقدام انجام می‌دادند که امروزه ما فقط یک مورد آن را انجام می‌دهیم؛ همین دوری از سبک تبلیغی پیامبر(ص) باعث شده که نتوانیم در امر تبلیغ دین موفق باشیم.
در نوشتار اول به بیان اولین تفاوت کار تبلیغ توسط پیامبر(ص) با مبلغان امروزی پرداختیم و گفته شد: پیامبر(ص) به دنبال اقامه دین بود اما غالب مبلغان امروزی، صرفاً دنبال بیان معارف دینی هستند.
در نوشتار دوم گفتیم که پیامبر(ص) برای اقامه دین، یکی از اقداماتی که انجام می‌داد این بود که خودش سراغ مردم می‌رفت درحالیکه غالب مبلغان امروزی در مسجد و پای منبر، مطالبی را برای مردم بیان می‌کنند و کاری به آن‌ها که پای منبر نیستند ندارند.
در نوشتار سوم، اینکه پیامبر(ص) با مردم ارتباط صمیمانه برقرار می کردند، از اصلی‌ترین دلایل موفقیت پیامبر(ص) در امر تبلیغ دین عنوان شد.
در این نوشتار، یکی دیگر از تفاو‌ت‌های کار پیامبر(ص) با مبلغان امروزی را بیان می‌کنیم.
محمود یزدانی، محقق و پژوهشگر قرآنی ‌با بیان اینکه پیامبر همچنان که رابطه مردم با خدا را اصلاح می‌کرد، رابطه مردم با یکدیگر را هم اصلاح می‌کرد، گفت: پیامبر(ص) نه تنها خودش با مردم صمیمی می‌شد بلکه مردم را هم با یکدیگر صمیمی می‌کرد و همین مسئله تاثیر بسیار زیادی در رواج دین در عصر پیامبر داشت.
وی با اشاره به شرایط کنونی گفت: صمیمیت از نیازهای اساسی انسان است اما در حال حاضر، مردم از شبکه‌های واقعی صمیمیت دور شده‌اند برای همین سراغ شبکه‌های مجازی می‌روند.
وی با بیان اینکه در جامعه ما، فضای از هم بیگانگی رواج پیدا کرده است، تصریح کرد: مردم برای جبران این از هم بیگانگی، سراغ ماهواره و فضاهای مجازی می‌روند اما این‌ها هم نیازشان را برآورده نمی‌کند چراکه یکی از شروط صمیمیت، حضور فیزیکی است.
وجود فضای از هم بیگانگی در مساجد، سدی در راه تبلیغ دین
یزدانی با بیان اینکه متاسفانه در حال حاضر، در فضاهای مساجد و هیئت‌های مذهبی، از هم بیگانگی زیادی وجود دارد، عنوان کرد: در جامعه ما تمایل به پارتی بین جوانان زیاد شده است، جدا از جذابیتی که جنس مخالف دارد و افراد را به این گروه‌ها و مجالس جذب می‌کند، علت این موضوع را باید در نوع سیستم پارتی جستجو کنیم.
وی ادامه داد: خاصیت پارتی این است که در آن، افراد بیگانه و غریبه وارد یک مجلس می‌شوند و بعد دوست و صمیمی با هم از آن خارج می‌شوند؛ این مسئله یکی از ویژگی‌هایی است که سبب توجه جوانان به مجالس پارتی شده است.
مؤلف کتاب «مثل پیامبر تبلیغ کنیم» افزود: در حالیکه مجالس پارتی با استفاده از چنین فضایی رو به گسترش است اما ما در مجالس دینی، دعای ندبه و ... می‌بینیم مثلا 100 نفر یا بیشتر به صورت غریبه وارد یک مجلس می‌شوند و غریبه و بیگانه از یکدیگر هم از آن خارج می‌شوند، فقط یک سری اطلاعات را دریافت می‌کنند، ضمن اینکه در این مجالس عمدتا فضایی یک طرفه و از بالا به پایین وجود دارد و یک روحانی از بالای منبر صرفا به بیان گزاره‌های دین می‌پردازد.
وی تصریح کرد: اگر در مجالس دینی فضایی صمیمانه و دوطرفه بین مردم و مبلغ وجود داشته باشد، نه تنها مردم و جوانان تمایل بیشتری به حضور در این جلسات خواهند داشت بلکه تاثیر سخن مبلغ هم بیشتر خواهد شد.
مسجد طراحی شده پیامبر(ص)/نیاز به اتحاد شیعه با شیعه
وی با بیان اینکه در عرفان‌های نوظهور هم این مسئله را می‌بینیم و آن‌ها با ایجاد فضای صمیمیت بین افراد، در حال گسترش مفاهیم نادرست خود هستند، اذعان کرد: در سبک تبلیغی پیامبر(ص) اینگونه بود که افراد بیگانه با یکدیگر وارد مسجد می‌شدند اما آشنا با هم از مسجد خارج می‌شدند در واقع پیامبر(ص) به گونه‌ای مسجد را طراحی کرده بود که آدم‌ها در آن صمیمی می‌شدند.
وی ادامه داد: در زمان پیامبر یکی از افراد مسجدی بیمار شده بود و به مسجد نیامده بود، پیامبر وقتی سراغش را گرفتند مردم گفتند بیمار است و پیامبر بلافاصله گفتند به دیدارش می‌رویم نتیجه این نوع رفتارهای پیامبر این بود که مردم را با هم صمیمی می‌کرد پیامبر همچنان که اصلاح رابطه با خدا می‌کرد رابطه مردم با یکدیگر را هم اصلاح می‌کرد علت تاکید در دین ما بر همسایه هم همین موضوع است ما جدا از اتحاد شیعه و سنی به اتحاد دم دستی شیعه با شیعه هم احتیاج داریم.
در حال حاضر می‌بینیم که برای ائمه جماعات مهم نیست مردم چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند درحالیکه اسلام خیلی بر ذی‌القربی تاکید دارد و ذی‌القربی همین ارتباطات نسبی و سببی را شامل می‌شود.
وی ادامه داد: امروزه یکی از معضلاتی که در حال گسترش است، پدیده طلاق است این در حالی است که می‌بینیم اکثر طلاق‌ها یا در بی‌خبری فامیل اتفاق می‌افتد و یا در بی‌تفاوتی فامیل، ارجاع طلاق به مشاور هم سیاستی شکست خورده است در حالی که اسلام برای حل مشکل طلاق از ظرفیت فامیل استفاده می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه در اسلام هم صرفا جمع بودن مهم نیست بلکه کیفیت ارتباطات است که بسیار حائز اهمیت است، تصریح کرد: براساس آیات قرآن، خوب صحبت کردن و خوش‌اخلاقی اهمیتش از نماز هم بالاتر است.
تلاش پیامبر(ص) برای ایجاد فرهنگ «ان المومنون اخوة»
وی عنوان کرد: زمانیکه پیامبر(ص) در مکه و مدینه بود، بین مردم پیوند برادری ایجاد می‌کرد و سعی داشت که فرهنگ «ان المومنون اخوة» را شکل دهد.
یزدانی یادآور شد: اگر بخواهیم کل دین را در دو حکم خلاصه کنیم باید بگوییم از طرفی دین آمده تا ارتباط انسان‌ها با خدا را اصلاح کند که این همان توحید است و از طرفی دیگر، دین آمده تا ارتباط انسان‌ها با یکدیگر را اصلاح کند که این موضوع در قالب قسط و عدل بیان می‌شود.
یزدانی با بیان اینکه برای اینکه ما بتوانیم بین انسان‌ها قسط و عدل را برقرار کنیم و ظلم را از بین ببریم، بهترین تاکتیک این است که بین آن‌ها اخوت و برادری ایجاد کنیم، اظهار کرد: در شرایط کلی می‌بینیم بسیاری از کارها نظیر کلاه گذاشتن سر دیگری زمانی انجام می‌شود که فرد با یک بیگانه طرف است و کمتر دیده می‌شود دو برادر و یا دو فردی که با یکدیگر احساس صمیمیت دارند همدیگر را فریب دهند.
وی تصریح کرد: پیامبر(ص) برای گسترش اسلام صرفا بر روی توحید کار نکرد بلکه همزمان بر روی قسط و عدل و ایجاد برادری بین مردم نیز کار کرد چراکه بسیاری از گزاره‌های دین در اصلاح رفتار مردم با مردم قرار می‌گیرند.
وی با بیان اینکه توحید به علاوه اخوت می‌شود، دین، عنوان کرد: شیطان هم بر روی همین دو حکم اصلی کار می‌کند، یعنی می‌خواهد رابطه مردم با خدا را خراب کند که می‌شود شرک و می‌خواهد رابطه مردم با یکدیگر را خراب کند که می‌شود عداوت و ظلم در حق یکدیگر.
وی افزود: ما بر روی اولی(توحید) خیلی کار می‌کنیم؛ ستاد اقامه نماز، ستاد امر به معروف و نهی از منکر و بسیاری ستادهای دیگر داریم اما من معتقدم اگر تمام این ستادها را بگذاریم کنار و فقط یک ستاد «اخوت» تشکیل دهیم، همه ستادهای قبلی، تحت پوشش این ستاد قرار می‌گیرد و نتایج بهتری هم به دست می‌آوریم.
نیمی از دین،‌ توحید و نیم دیگر آن، اخوت است
وی اذعان کرد: در قرآن آمده که شیطان می‌خواهد بین شما بغض و عداوت ایجاد کند، حال این سئوال مطرح می‌شود که چرا شیطان چنین هدفی را دنبال می‌کند؟ پاسخ این است که شیطان می‌داند اگر بین مردم از هم بیگانگی به وجود آید به راحتی می‌تواند تک تک مفاهیم دینی را از بین ببرد چرا که بسیاری از گناهان در فضای از هم بیگانگی روی می‌دهد لذا اگر بخواهیم بگوییم توحید نیمی از دین است، نیم دیگر آن اخوت است.
وی با بیان اینکه نباید بگوییم توحید و اخوت دو موضوع جدا از هم هستند بلکه این‌ها دو روی یک سکه هستند، اظهار کرد: وقتی با توحید سروکار داریم مانع مهم در دستیابی به توحید، «خود» است، وقتی هم با مردم سروکار داریم مانع صمیمیت، «خود» است به عبارتی دیگر یک فرد نمی‌تواند بنده خدا شود چون نمی‌تواند از خودش بگذرد، همچنین یک فرد زمانی نمی‌تواند با دیگران صمیمی شود که نخواهد از خودش بگذرد برای همین است که گفته شده با ایمان‌ترین شما با اخلاق‌ترین شما است؛ یعنی ایمان کارکردش این است که فرد را خوش‌اخلاق می‌کند.
یزدانی ادامه داد: تمام سیستم‌های مذهبی را در براساس همین عامل می‌توانیم بسنجیم یعنی اگر می‌خواهیم ببینیم یک مسجد چقدر مذهبی و دینی است باید نگاه کنیم ببینیم مردم درون آن مسجد چقدر با یکدیگر صمیمی هستند. همچنین در یک سازمان اینکه روابط بین کارمندان با مردم و با یکدیگر چقدر اخلاقی است، میزان دینی بودن آن سازمان را نشان می‌دهد، اگر یک نفر سال‌ها روی ایمان خودش کار می‌کند نماز و روزه می‌گیرد و .... اما حوصله مردم را ندارد معلوم نیست ایمانش درست باشد، در واقع یک نفر اگر می‌خواهد بفهمد چقدر مومن است باید نگاه کند ببیند چقدر خوش‌اخلاق است.
ادامه دارد...