جبران کاهش ارزش پول در قرض‌الحسنه از نظر علمی غیرقابل دفاع است

رسول بخشی دستجردی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در پاسخ به پرسشی درباره ابعاد فقهی و اقتصادی جبران کاهش ارزش پول در قرض‌الحسنه اظهار کرد: کسانی که موضوع جبران کاهش ارزش پول را مطرح می کنند درخصوص علل پیدایش تورم تصور صحیحی ندارند.

نقش بهره در ایجاد تورم

وی افزود: به عبارت دیگر نظریه جبران کاهش ارزش پول مبتنی بر یک پیش فرض غلط است. این پیش‌فرض بیان می‌کند که تورم و بهره دو مقوله جدا و بی‌ارتباط با هم هستند اما برخلاف این پیش‌فرض می‌توان استدلال نمود که بهره پولی در ایجاد تورم نقش ایفا می‌کند.

بخشی اظهار کرد: برای مثال در یک نرخ بهره 10 درصد برای پول، هر 10000 ریال هم اکنون با 11000 ریال در سال آینده برابر خواهد بود و بنابراین کالایی که هم اکنون 10000 ریال قیمت دارد سال آینده 11000 قیمت خواهد داشت؛ یعنی یک نرخ بهره 10 درصدی باعث ایجاد تورم 10 درصدی خواهدشد.

تورم معادل نرخ بهره در بازار کالاها و خدمات است

عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان ادامه داد: باید توجه کرد که بهره و تورم هر دو متغیرهایی نرخی هستند. تورم معادل نرخ بهره در بازار کالاها و خدمات است و نرخ بهره معادل تورم در بازار پول است.

وی تأکید کرد: البته بهره پولی یکی از ریشه‌های تورم است. تورم ریشه‌های دیگری نیز دارد؛ یعنی با هر نرخی از بهره، تورم از بهره بزرگ‌تر است.

جبران کاهش ارزش پول علاج معضل ربا نیست

بخشی افزود: لذا اگر بخواهیم براساس نظریه جبران کاهش ارزش پول، بهره بانکی را به خاطر جبران تورم، افزایش دهیم، ندانسته و ناخواسته شرایط را برای افزایش مجدد قیمت‌ها در دوره بعد و بنابراین افزایش مجدد بهره بانکی فراهم نموده‌ایم، این یعنی افتادن در دور باطل تورم بهره.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان در پایان گفت: بنابراین نظریه جبران کاهش ارزش پول ازنظر علمی غیرقابل دفاع است و نه تنها علاجی برای ربا نیست بلکه تقویت کننده آن است.

اکبر ابراهیمی