روز قیامت نفس اعمال در مقابل انسان آشکار می‌شوند

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، آیت‌الله سیدعلی شفیعی، در سی و سومین جلسه تفسیر قرآن که شب گذشته 9 شهریورماه در مسجد آیت‌الله شفیعی اهواز برگزار شد به بیان تفسیر سوره «زلزال» پرداخت و گفت: این سوره نود و نهمین سوره قرآن است و به حسب ترتیب نزول بر پیامبر خدا(ص) نود و سومین سوره است.

وی اظهار کرد: «زلزال» سوره‌ای مکیه است که موضوع آن هشدار نسبت به مسئله قیامت و معاد است. این سوره دارای 8 آیه، 20 کلمه و 181 حرف است.

آیت‌الله شفیعی در بیان تفسیر آیات این سوره گفت: آیه نخست می‌فرماید: «إذا زلزلت الأرض زلزالها» در زبان عربی کلمه «إذا» ادات شرط است که برای شرط قطعی الوقوع؛ یعنی برای آنچه یقیناً واقع می‌شود، به کار می‌رود. معنی آیه این است که لرزش و زلزله زمین یک اتفاق قطعی است و شکی نیست که زمین به شدت تکان داده می‌شود؛ تکان دادنی که مخصوص زمین در آخرالزمان باشد. ما ابعاد این زلزله را نمی‌شناسیم ولی قرآن مبارک می‌فرماید منظومه شمسی در آستانه قیامت به هم می‌خورد، خورشید تاریک می‌شود، ستارگان پراکنده می‌شوند و ... که اینها جزء علامات قیامت هستند. لذا انسان باید حساب قیامت را داشته باشد.

آشکار شدن اعمال

این عالم دینی ادامه داد: و فرمود: «و أخرجت الأرض اثقالها» زمین چنان تکانی می‌خورد که هر چه در عمق زمین است بالا می‌آید. مفسران قدیم این موضوع را به اموات تفسیر می‌کردند. مفسران امروز می‌گویند شامل اموات، معادن، زراعت‌ها و ... هر چه درعمق زمین است، می‌شود. «وَقَالَ الْإِنْسَانُ مَا لَهَا» انسان از شدت تعجب می‌گوید زمین را چه شده است؟ قرآن پاسخ می گوید: «يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا» آن روز که این زلزله عظیم رخ می‌دهد، روزی است که محقق می‌شود و این روزی است که زمین می‌خواهد ماهیت خود را، حوادث و اخبار خود را آشکار کند.

مؤلف کتاب بیان و تبیان در علوم قرآن اظهار کرد: «بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَى لَهَا» زمین به دستور و وحی الهی چنین می‌شود. در ادامه می‌فرماید: «يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ» روز قیامت، روزی است که مردم ازهر گوشه و کنار از قبرها خارج می‌شوند تا اعمال خود را ببینند. «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ»، «وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» هر کس به اندازه ذره مثقالی کار خیر انجام داده است، روز قیامت آن را می‌بیند و هر کس به اندازه ذره مثقالی کار بد انجام داده باشد روز قیامت آن را می‌بیند.

آیت‌الله شفیعی با بیان اینکه اینجا مطالب بسیار مهمی است که باید گفته شود تا غرض و فلسفه سوره زلزله آشکار شود، گفت: یکی از مطالب، عبارت از رؤیت اعمال است. قرآن می‌فرماید: آنچه از اعمال که در دنیا انجام داده‌اید، در روز قیامت می‌بینید. برخی تفسیر کردند که کیفیر و مزد اعمال را می‌بیند. پس از آنکه قانون لاوازیه از نظر علمی به اثبات رسید (قانونی که می‌گوید تبدیل نیرو به ماده یعنی هر چه نیرو است تبدیل به ماده می‌شود و مجدداً ماده متلاشی و تبدیل به نیرو می‌شود و هکذا) چنین گفتند که هر چه در دنیا واقع شود از بین رفتنی نیست از جمله اعمال مردم. روز قیامت خود اعمال دیده می‌شوند.

هیچ عذاب و جهنمی بدتر از دیدن بدی اعمال نیست

وی با اشاره به آیه «يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ» گفت: روز قیامت، مردم اعمال دنیایی خود را می‌بینند، هر کس ذره مثقالی کار خیر کرده است، همان را می‌بیند و هر کس کار بد کرده همان را می‌بیند. اگر اعمال، اعمال فاسدی بودند، بدی و زشتی آن اعمال در روز قیامت آن چنان برملا می‌شود که به قول امام راحل، هیچ عذاب و جهنمی بدتر از دیدن بدی اعمال نیست و اگر آن اعمال، اعمال خوبی باشند، اجر و مزد و فضیلت آنها را می‌بیند.

این عالم دینی افزود: بنابراین لازم نیست بگویم کیفر اعمالمان را می‌بینم، خود اعمال را می‌بینیم. در روز قیامت نفس اعمال در مقابلمان آشکار می‌شوند؛ اگر عمل بد است با تمام قبح و زشتی و بدی آشکار شده و اگر خوب است با تمام خوبی و فضیلت آن دیده می‌شود.

انسان باید آماده شود نفس اعمال دنیوی خود را که در آخرت مجسم می‌کنند، ببیند

کتاب بیان و تبیان در علوم قرآن اظهار کرد: بنابراین در روز قیامت، بزرگترین ثواب یک عمل خوب، دیدن خود عمل است که در آخرت تبدیل به ماده می‌شود و آن را می‌بینیم و اگر عمل بدی بوده باشد، زشتی عمل را طوری می‌بینی که بدترین کیفر است. هیچ کیفر و یا مزدی بالاتر از دیدن خود عمل نیست. این است که به ما گفته‌اند در دنیا جهنم را به دست خود و بهشت را نیز به دست خود می‌سازی. لذا قضیه خیلی مهم و اساسی است. انسان باید آماده شود نفس اعمال دنیوی خود را که در آخرت مجسم می‌کنند، ببیند.

آیت‌الله شفیعی در پایان با نقل روایتی در این رابطه گفت: نقل شده است: آن کس که صددرصد ترازوی عملش در قیامت خیر است؛ علی بن ابیطالب(ع) است؛ به سبب اینکه تمام اعمال امیرالمؤمنین(ع) خیر است و یک سر سوزن از خیر خارج نشد. لذا هر کس از حضرت علی بن ابیطالب(ع) تبعیت کند، به مقداری که اعمالش به اعمال حضرت نزدیک باشد، مأجور خواهد بود و هر چقدر خدای ناخواسته از علی(ع) فاصله داشته باشد، در آخرت کیفر این فاصله را می‌بیند.