تضمینی برای موفقیت قانون جدید بانکداری بدون ربا وجود ندارد!

حجت‌الاسلام و‌المسلمین احمدعلی یوسفی، عضو کارگروه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به این پرسش که شما همواره یکی از منتقدان نظام بانکی بوده‌اید، حال تا چه اندازه از قانون جدید راضی هستید؟ اظهار کرد: قانون جدید، قانون بانکداری اسلامی نیست بلکه قانون بانکداری غیرربوی است و ما قانونا مشکلات را در برخی از زمینه‌ها که احتمال دادیم مشکل وجود دارد را حل کردیم، ولی شخصا به عنوان یکی از اعضای کارگروه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، خیلی امیدوار نیستم که این قانون جدید بتواند مشکلات پولی و بانکی ما را حل کند.

تأسیس نظام اقتصادی اسلام، مقدمه موفقیت قوانین در زمینه بانکداری است

وی ادامه داد: نگارش قوانین جدید، هنگامی می‌تواند مشکلات را حل کند که ما بانکداری اسلامی داشته باشیم و مقدمه رسیدن به بانکداری اسلامی، این است که ابتدا نظام اقتصادی اسلام طراحی شود و در درون آن نظام، مشاهده کنیم که ما نیازمند چه نوع بانکداری‌ای هستیم. بنابراین با این پیش‌نویسی که الان تدوین شده است خیلی نباید امیدوار باشیم که مشکلات بانکی ما را حل خواهد کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که مگر این قانون جدید مقدمه‌ای برای رسیدن به بانکداری اسلامی نیست؟ اظهار کرد: درست است، اما ما هنوز در مقدمه مانده‌ایم و تا زمانی‌که از مقدمه خارج نشده و به نظام اقتصادی اسلام نرسیم تا بعد ببینیم چه نوع نظام پولی و مالی نیاز داریم؟ این مقدمه خیلی کارساز نیست، گرچه بهتر از قانون قبلی است اما اینگونه نیست که بتواند مشکلات ما را حل کند.

بازنگری رفتارهای بانکی در زمینه قراردادهای ربوی

عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در پاسخ به پرسشی درباره مهم‌ترین نقطه تفاوت قانون جدید و پیشین اظهار کرد: در این پیش‌نویس تلاش شده است بانک‌ها از بنگاه‌داری به شکل گذشته خارج شوند و تلاش شده است تا اقدامات بانکی که به راحتی به سمت رفتارهای ربوی سوق داده می‌شوند بازنگری و بازسازی شوند، همچنین تلاش شده است تا در موقعیت‌هایی که شبهه ربوی بودن قراردادها وجود دارد را کنترل کنند.

بانک‌ها قوانین کنترل‌کننده را دور می‌زنند

حجت‌الاسلام یوسفی در پاسخ به پرسشی درباره میزان ضمانت اجرایی قانون جدید، تصریح کرد: همانگونه که عنوان کردم تا زمانی‌که ما بانکداری اسلامی نداشته باشیم هیچ تضمینی برای موفقیت قوانین جدید وجود ندارد. ما هر کاری کنیم، با آن روحیه سودطلبی شدیدی که در سیستم بانکی ما وجود دارد، بانک‌ها بالاخره سعی می‌کنند قوانین را دور بزنند و در آنجا که قوانین بسیار شدید و سختگیرانه وجود دارد سعی می‌کنند قوانین رعایت کنند؛ مثلا در جائی‌که به سود آنهاست سعی می‌کنند فورا آئین‌نامه نوشته و اجرایی کنند اما در بلند‌مدت، آن قوانینی که به شدت کنترل‌کننده رفتارهای بانکی  است، توسط خود بانک‌ها به حاشیه رانده می‌شوند.

عضو کارگروه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا درباره میزان توانایی قانون جدید در حل معضل معوقات بانکی اظهار کرد: قطعا یکی از مشکلات کنونی نظام بانکی ما بحث معوقات است و در قانون جدید هم به آن اشاره شده، اما بنده معتقدم در این زمینه هم خیلی جای امیدواری نیست، گرچه قوانین موجود در این زمینه از وضعیت سابق بهتر است اما اینگونه نیست که امیدوار باشیم قانون جدید، این مشکل را کند.