حجتالاسلام والمسلمین ابراهیم یعقوبیان، مدرس حوزه و دانشگاه، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با اعطای مدرک کارشناسی علوم قرآن و حدیث به حافظان کل قرآن گفت: یک زمان بحث این است که ما باید اجازه بدهیم به کسانی که حافظ کل قرآن هستند، مدرک بدهند یا نه؛ و زمانی دیگر ممکن است از منظر قانونی و حقوقی بخواهیم بحث کنیم. اگر قانون مصوب مجلس این است که باید چنین کاری انجام شود، آن وقت دیگرنمیشود با قانون مخالفت کرد.
وی افزود: باید یک قدم عقبتر از قضیه رفت و با کسانی که چنین قانونی را تصویب کردند، گفتوگو کرد که آیا کار تخصصی انجام شده که چنین قانونی را تصویب کردند یا اینکه بدون کار کارشناسی و مطالعه چنین تصمیمی اخذ شده است.
این مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه علیالقاعده باید قوانین مصوب نظام پشتوانه تحقیق و پژوهش و کارهای کارشناسی داشته باشد، اظهار کرد: شاید انگیزه کسانی که این قانون را تصویب کردهاند، این بوده باشد که گرایش به حفظ قرآن را زیاد کنند و مردم برای رجوع و توجه به قرآن انگیزه داشته باشند و با این تصمیم خواستهاند در سطح جامعه این موضوع را رونق ببخشند. به کسانی که شاید با این نیت به این قانون رأی دادهاند، عرض میکنم که این کار کمک چندانی به رونق حفظ قرآن و توجه به قرآن نمیکند.
چه توقعی از دانشگاهها داریم
حجتالاسلام یعقوبیان اظهار کرد: باید به این پرسش جواب دهیم که چه توقعی از دانشگاهها داریم، آیا دانشگاه محلی است برای پیدا کردن مدرکی برای گذران زندگی و کسب و کار؟ اگر این است اصلاً نیازی نیست کسی را به سختی بیندازیم. اشکالی ندارد اگر کسی حافظ قرآن هم هست لیسانس علوم قرآن دریافت کند. هدف این است که بالاخره یک زمینه شغلی ایجاد شود آن وقت مدرک هم بدهند اشکالی ندارد؛ اما اگر دانشگاه ما محل آموزش، پرورش و پژوهش است و ما میخواهیم انشاءالله یک نظام عالمانه اسلامی را طراحی کنیم و به آن برسیم خوب این راه خودش را دارد.
این مدرس حوزه و دانشگاه عنوان کرد: اگر کسی دبیرستان را طی کرده مدرک دیپلم هم دارد، حالا حافظ کل قرآن است فرق دارد با کسی که دیپلم ندارد. اگر بدون دیپلم میتوانند آزمون را بدهند اگر قبول شدند بیایند بنشینند سر کلاس، اگر اینطوری است کار خوبی شده که یک سدی برداشته شده؛ لیکن در این برداشتن سد باید عادلانه برخورد کرد. اما اگر هر کسی هر مدرکی دارد شما به صرف حفظ قرآن بخواهید به او کارشناسی بدهید، قطعاً کار پسندیدهای نیست. ترویج قرآن اصلاً این نیست؛ اگر بخواهیم مردم را به سمت قرآن هدایت کنیم دلها را قرآنی کنیم و قرآن را در متن زندگی مردم بیاوریم و مردم آنگونه که به هوا احساس نیاز میکنند به انس با قرآن همان گونه احساس نیاز کنند، راهش این نیست.
مدرک دادن این چنینی موجب ترویج قرآن نمیشود
وی ادامه داد: مدرک دادن این چنینی موجب ترویج قرآن نمیشود؛ بلکه شاید بهگونهای به اعتبار علوم و حتی دانشگاه علوم قرآنی لطمه بزند. اگر خواستند حافظان قرآن را تشویق کنند، آن راه دیگری دارد اگر خواسته باشند میتوانیم آن راهها را بهشان پیشنهاد بدهیم چه کار کنند که مشوق حفظ قرآن باشد. هزار و یک راه دارد تا از کسانی که حافظ قرآن شدهاند، قدردانی کنیم.
حجتالاسلام یعقوبیان با بیان اینکه نباید برای قرآن خدای ناکرده معامله راه بیندازیم و مقصد را گم کنیم، افزود: قرآن میفرماید: «الم، ذَلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ»، (بقره/آیات 1و2)، این قرآن هدایت برای متقین است و به سمت خودش هدایت میکند. همه آنچه در قرآن است شناخت خدای متعال، شناخت عترت و بعد هم مقام عبودیت و بندگی است.
کارهای اینچنینی بازماندن از مقصد است
وی افزود: انشاءالله یک نظامی طراحی کنیم که از مقصد بازنمانیم. کارهای این چنینی به نظرمیآید بازماندن از مقصد است. این اجماع قضیه بود و امیدوارم اگر مسئولی به اینها توجه دارد، یک اثری بگذارد.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: اول باید دانشگاه را تعریف کنیم و اینکه ما از آن چه چیزی میخواهیم. اگر این سؤال جواب داده شود همه سؤالات دیگر نیز جواب داده میشود. اگر مراد ما از دانشگاه باز کردن فضای کسب و کار و تجارت علمی باشد، مقدمات اصلاً لازم نیست. بر اساس همان قوانینی که نظام آموزش عالی آن کشور تدوین کرده، همانگونه عمل میکنند هیچ ضرری هم نمیزند، اگر هدفمان از علم، تجارت و کسب و کار باشد. اما اگر هدفمان از علم همان باشد که در شرع مقدس اسلام مطرح شده و اینکه اسلام علم را چه چیزی میبیند نگاه اسلام به علم چیست؟ مسئله فرق میکند.
حجتالاسلام یعقوبیان عنوان کرد: علم یک چراغ هست. علم شناخت مقدمه یک عشق، شور و اشتیاق سرشار است که ثمره آن عبودیت، اطاعت و بندگی میشود. اگر میخواهیم آن علمی که اسلام اشاره میکند را به سطح جامعه ببریم و علوم قرآنی را به این معنا نگاه کنیم این روش خاص خودش را دارد. اصلاً باید مقدمات سد از جلوی همه برداشته شود همه کسانی که استعدادش را دارند هر کسی که مشتاق است و در خودش استعدادی تشخیص داده و مشتاق است و مقدمات آن را هم سپری کرده باید بتواند تحصیل کند.
مقدماتی ورود به ساحت علوم قرآنی باید سپری شود
وی افزود: در نظام آموزش عالی ما باید یک دروسی را بگذرانند مثلاً دیپلم را بگیرند، مقدماتی که لازمه ورود به ساحت مقدس علوم قرآنی است باید سپری شود آن وقت اگر هدف از دانشگاه تولید علم باشد باید سد را از جلوی آن بردارید، نگاه طبقاتی را از جلوی این دانشگاه بردارید الان متأسفانه اینگونه شده که هزار و یک خان را یک نفر بگذراند تا بتواند از مرحله کارشناسی به کارشناسی ارشد یا از کارشناسی ارشد به دکتری برود. آن وقت نگاه ما به دکتری این است که امتیازی است که باید به بعضیها داده شود اگر اینطوری باشد خلاف هدف عظیم ترویج معارف قرآن است.
حجتالاسلام یعقوبیان در پایان گفت: اگر واقعاً ما منظورمان از علوم قرآنی و نشر معارف قرآن واقعاً نشر حقایق قرآنی است، هم سد را برمیداریم هم طبقاتی نمیکنیم هم مقدمات را درست طی میکنیم. مقدماتی که یک انسان باید بگذراند برای ورود به ساحت معارف قرآن. آن مقدمات هم صرفاً از ابتدایی تا دبیرستان نیست مقدماتی است که بعضاً یک بخش آن در حوزه ارائه میشود آنها را باید تحصیل کرد و بعد وارد حوزه علوم قرآنی شد؛ لذا این علوم قرآنی و این دانشکدههای قرآنی این چنینی با سیستمی که اسلام مد نظر آن هست در ترویج معارف قرآن، این دو تا با هم همخوانی ندارد.
آقای یعقوبیان فرمودید : اگر کسی دبیرستان را طی کرده مدرک دیپلم هم دارد، حالا حافظ کل قرآن است فرق دارد با کسی که دیپلم ندارد. اگر بدون دیپلم میتوانند آزمون را بدهند اگر قبول شدند بیایند بنشینند سر کلاس، اگر اینطوری است کار خوبی شده که یک سدی برداشته شده؛
در حال حاضر اعطای مدرک به حافظان دقیقا همینگونه است . آزمونی که حافظ برای این مدرک می دهد، آزمون ساده ای نیست