عدم حمایت نهادهای قرآنی از قراء و جلسات قرآن

سیدمصطفی حسینی، قاری ممتاز قرآن و نفر چهارم پنجاه و هشتمین دوره مسابقات بین المللی مالزی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) ضمن اشاره به نقش اساتید پیشکسوت در پایه گذاری علم قرائت به صورت نوین در ایران و پس از انقلاب بیان کرد: پیشکسوتان مانند مرحوم محمدتقی مروت، نقش موثری در این زمینه داشتند و نسلی بودند که قرائت قرآن نوین را وارد کشور کردند در حالی که قبل از آن قرائت قرآن به این شکل در کشور رواج نداشت و حتی موارد تجویدی نیز در آن رعایت نمی‌شد، اما در حال حاضر با وارد شدن قرائت نوین از مصر به ایران و وارد شدن نوارهای کاست قرائت قراء مصری، شاهد این هستیم که نهضت مبارکی در کشور به وجود آمده و تلاوت قرآن به صوت نوین وارد ایران شد که همه اینها را مدیون اساتید پیشکسوت بوده‌ایم.
قاری ممتاز قرآن تصریح کرد: اساتید پیشکسوت همیشه به قاریان جوان توجه داشته و از آنها حمایت می‌کنند، اما شاهد این هستیم که قاریان جوان، اساتید پیشکسوت را از یاد برده‌اند و به آنها توجه نمی‌کنند، برای مثال جلسه استاد نداف که از اساتید با سابقه قرائت قرآن در استان قزوین و کشور هستند در دهه 60 با شور و حال فراوانی برگزار می‌شد و به نظر می‌رسد که در حال حاضر هم باید جلسات و محافل قرآن را پرشورتر برگزار کرد.
نهادهای قرآنی هیچ استقبالی از قاریان جوان ندارند
نفر برتر سی و نهمین دوره مسابقات سراسری قرآن در مورد عدم حمایت نهادهای قرآنی از قاریان جوان گفت: نهادهای قرآنی هیچ استقبالی از قاریان جوان ندارند، به قاری که در مسابقات کشوری رتبه می‌آورد، نهایتا هدایای کم ارزشی داده می‌شود در حالی که اگر یک ورزشکار، موفقیتی بدست آورد به مراتب حمایت بیشتری از وی صورت می‌گیرد، باید نهادهای قرآنی به گسترش جلسات آموزشی بپردازند و از نخبگان قرآنی بیش از پیش استفاده کنند.
وی افزود: مثلاً در استان قزوین، حافظان ممتاز قرآن را داریم که بی‌کار هستند و از این نخبگان هیچ‌گونه استفاده‌ای نمی‌شود، در حمایت از قاریان جوان به لحاظ مادی و معنوی مشکلاتی وجود دارد، حتی جلسات قرآنی که بنده در قزوین دارم نیز مورد حمایت نیست و در یک کلام، نه تنها به جلسات قرآنی توجهی نمی‌شود که گاهی اوقات مورد کم لطفی هم قرار می‌گیرد چنان که یکی از جلسات قرآن بنده در استان قزوین را تعطیل کردند.
قاری ممتاز قرآن تصریح کرد: کسی که نخبه قرآنی شده نباید دغدغه تأمین معیشتش را داشته باشد و شاهد این هستیم که قاریانی که در کنار قرائت قرآن رشته دیگری را دنبال نکرده‌اند بیکار هستند و از قراء در زمینه تخصصی خودشان استفاده نمی‌شود، همچنان که در نهادهای مختلف شغل‌های جدید به وجود می‌آید برای قراء نیز باید این اتفاق بیفتد یا این که حداقل در راستای تخصص خودشان از آنها استفاده شود.
اگر بخواهیم به بودجه قرآنی دولت امیدوار باشیم، راه به جایی نمی‌بریم
وی بیان کرد: اگر بخواهیم به بودجه قرآنی دولت امیدوار باشیم چنان که از دولت‌های قبلی نیز اقدام مثبتی ندیدیم راه به جایی نمی‌بریم چنان که گویا بودجه قرآنی از یک درصد به صفر رسیده است و این مسأله باعث شرمندگی جامعه اسلامی است، البته با این شرایط هم می‌شود فعالیت کرد چنان که می‌توان از خیران قرآنی استفاده کرد و به یک معنا از خیران قرآنی هم درست استفاده نمی‌شود، موقوفات و ... زیاد وجود دارد اما کمتر می‌بینیم که برای قرآن هم گامی برداشته شود.
حسینی در ادامه افزود: یکی از مشکلات بسیار مهم که رهبر معظم انقلاب هم به آن اشاره کردند، ترویج جلسات قرآن است، ما باید فرهنگ قرآن شنیدن و قرآن خواندن را در جامعه جا بیندازیم، متأسفانه در قشر مذهبی ثقل اکبر یعنی قرآن را رها کرده‌ایم و فقط به ثقل اصغر که آنها هم قرآن ناطق هستند پرداخته‌ایم، ما اگر بخواهیم کسانی داشته باشیم که در جامعه با قرآن انس پیدا کنند و در آن تدبر کنند مقدمه آن شنیدن قرآن است.
وی تصریح کرد: نمی‌توان گفت فقط باید به قرآن عمل کرد، وقتی کسی هیچ مراجعه‌ای به قرآن ندارد، نمی‌تواند به آن عمل کند و چنان که رهبر انقلاب فرمودند مقدمه عمل به قرآن، قرائت قرآن است چنان که در برخی از مجالس هم به اشتباه جا افتاده که قرآن نخوانید، بلکه عمل کنید در حالی که این اشتباه است و مقدمه عمل به قرآن، قرائت آن است. برای برپایی جلسات استماع قرائت قرآن و برپایی محافل هم نیاز به حمایت‌های مالی وجود دارد چنان که باید از قاری دعوت شود و تبلیغات مراسم صورت گیرد.
مسابقات، یکی از عوامل انگیزشی است
قاری ممتاز قرآن در مورد مسابقات قرآن بیان کرد: مسابقات، یکی از عوامل انگیزشی است و چون کشور ما مانند کشور مصر نیست که جلسات قرآن به قدری پررونق باشد که مسابقات را کنار گذاشت، بنابر این اصل مسابقات را نمی‌توان انکار کرد، رهبر انقلاب نیز فرمودند طرفدار مسابقات هستند، مسابقات می‌تواند مقدمه‌ای برای انس با قرآن باشد و مردم نیز قرآن بشنوند، لذا به این لحاظ، نفس مسابقه عالی است، اما در مسابقات نیز نواقصی وجود دارد که سازمان‌های مربوطه باید آن را برطرف کنند.
وی افزود: در کشوری که محفل در آن، جا نیفتاده مسابقات باید باشد اما از جمله نواقص مسابقات می‌توان به قاری‌سوزی اشاره کرد، قاریانی وجود دارند که قرائتشان بسیار گرم و دلنشین و مردم‌پسند است، اما در مسابقات، قاری مسابقه‌ای می‌خواند برعکس مجلس که نیم تا یک ساعت قرائت می‌کند، در مسابقات تلاوت‌ها حداکثر 10 دقیقه است و همین زمان اندک برای خواندن قرآن یکی از نواقص مسابقات محسوب می‌شود.
حسینی تصریح کرد: نقص بعدی این است که هر سال در مسابقات فقط یک نفر به موفقیت می‌رسد و این مسئله موجب می‌شود که شاهد قاری‌سوزی باشیم، باید از تمام قراء در تمام شهرها و در سطح کشور و بین‌الملل استفاده کرد، یعنی در حال حاضر، قاریانی داریم که تلاوتشان خوب است، اما در مسابقات هم به خاطر یک اشتباه کوچک مقام اولی را کسب نکرده‌اند و از آنها هیچ استفاده‌ای نمی‌شود.
جلسات و محافل قرآنی در تمام ارگان‌ها برقرار شود
وی بیان کرد: این افراد اگر توانایی اجرا در کشور را نداشته باشند، حداقل این است که می‌توانند در سطح شهرها موفق باشند و این مسأله با حمایت تمامی سازمان‌ها اعم از قرآنی و غیر قرآنی اجرا می‌شود هم‌چنین باید جلسات و محافل قرآنی در تمام ارگان‌ها برقرار باشد. قرائت قرآن باید در جامعه باارزش باشد، در حالی که سخت ترین هنر، قرائت قرآن است، اگر یک خواننده را در نظر بگیریم می‌بینیم که تنظیم‌گر، نوازنده و ... دارد، اما در قرائت قرآن همه این کارها به دوش قاری است.
حسینی در مورد دوره ارزیابی قاریان برای اعزام به مسابقات بین‌المللی تصریح کرد: دوره ارزیابی یکسری نواقصی دارد و آن هم عدم توجه به قراء از جهت وضعیت اسکان و ... آنهاست، البته نفس دوره هم یکسری مشکلات دارد و آن هم این است که دوره یک مقدار فرسایشی است، اگر قاریانی که در کشور مقام می‌آوردند به صورت عالی و ممتاز رتبه‌بندی نشوند و همانجا مشخص شود که نفر اول به مسابقات ایران اعزام می‌شود و در داوری کردن به این مسأله توجه شود که قرائت کدام قاری متناسب با کدام کشور است و دوره باید قاری را برای مسابقات کشور مقصد آماده کند.
پیشنهادی برای دوره ارزیابی قاریان
وی افزود: در این دوره به دلیل وجود استرس، قاری نمی‌تواند با خاطر آسوده قرآن بخواند، همچنین در دوره از قراء خواسته می‌شود که ترتیل‌خوانی کنند در حالی که ترتیل برای همه کشورها لازم نیست، پیشنهادی که می‌تواند مناسب باشد این است که فرضاً قاری که دوم شده از قبل بداند که به مسابقات مالزی اعزام می‌شود و مسئولان با آن قاری، آئین نامه مسابقات مالزی را کار کنند.
حسینی در مورد نواقص آموزش قرآن بیان کرد: آموزش قرآن در آموزش و پرورش خیلی کمرنگ شده و متأسفانه شاهد این هستیم که یک معلم قرآن گاهاً خودش نمی‌تواند قرآن را به صورت صحیح بخواند و واجب است که یک درس جداگانه در مدارس باشد تا از دوران کودکی با بچه‌ها کار شود. اگر این کار، جذاب اجرا شود قطعاً موجب جذب حداکثری به قرآن می‌شود و اگر امروز این کار را شروع کنیم تا 10 سال آینده قاریان بسیار زیادی خواهیم داشت.
وی تصریح کرد: برای تنوع، دعوت از قاریان کشورهای دیگر خوب است، البته به شرطی که قاریانی دعوت شوند که از ایرانی‌ها بهتر باشند، چنان که قاریان مصری که با هزینه‌های بسیار زیاد به ایران می‌آیند، اما از قاریان داخلی که بهتر هستند استفاده نمی‌شود، بهتر این است که از قاریان داخلی استفاده شود و سالی یکبار هم از مصر دعوت کنیم.
حسینی افزود: در فن قرائت قرآن از مصریها جلوتر هستیم، اما چیزی که موجب شده قراء آنها جلوتر از ما باشند این است که آنها محفل دارند و ما مسابقه، درجه آن محفل هم برای آنها مهم نیست بلکه روزی سه محفل دارند که موجب پختگی می‌شود و قاری بدون قرائت قرآن پخته نمی‌شود و در این صورت است که قاری، مجلسی خواندن و قرائت قرآن را یاد می‌گیرد.  
وی بیان کرد: خیلی از نهادها هستند که می‌توانند از جریان‌های قرآنی حمایت کنند، مانند سازمان اوقاف و امور خیریه اما باید توجه داشت که به کار تشکیلاتی نیاز داریم که همه نهادها جمع شوند و کار را با هم پیش ببرند.