حجتالاسلام والمسلمین سیدصمصامالدین قوامی، مسئول بنیاد فقهی مدیریت اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در خصوص اهمیت و اثرات کنگره بینالمللی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، اظهار کرد: ویژگی برگزارکنندگان این کنگره، از یک جهت بیسابقه است و آن اینکه دو مرجع برجسته بیایند، یکی بهعنوان رئیس و دیگری بهعنوان معاون و کنگرهای در این سطح برگزار کنند و این خودش یک پدیده بود و نشان میدهد که احساس خطر جدی نسبت به تکفیریها پدید آمده است و بالاترین نقطه حوزه که مرجعیت است، وارد شد تا سطح همایش بالا برود.
وی با تأکید بر اینکه عظمت این کنگره، وجه پدافند آن است، افزود: سه پیشنشست این کنگره در سوریه، عراق و پاکستان برگزار شده و این نشان میدهد که فکر آن برای سه سال پیش بود و به دلیل بزرگی این کار، مقدماتی لازم بود که قدری بهطول انجامید.
قوامی با بیان اینکه خطر تکفیریها برای سه سال گذشته نیست، افزود: این خطر برای وهابیت است که خیلی قدیمیتر است، اما کار جدیدی که صورت گرفته این است که با یک فکر شیطانی، از انتفاضههای فلسطین و اقدامات حزبالله کپیبرداری شد و این اسلحه را در برابر مسلمانان استفاده کردند.
وی در پاسخ به پرسشی در مورد زمان مناسب برگزاری این کنگره، اظهار کرد: به نظر میآید مجموعه جهان استکبار بسیج شده و در این تکفیرها جلوهگر شده است؛ بنابراین هیچ وقت برای این اقدامات دیر نیست و ما هر لحظهای که وارد میشویم باز خوب است، اما نباید مانع از عملیات نظامی و دفع خطر تکفیریها شود.
مسئول بنیاد فقهی مدیریت اسلامی با تأکید بر اینکه در زمینه مقابله با تکفیریها باید سبک امیر المؤمنین(ع) را پیش بگیریم، افزود: امیرالمؤمنین(ع) در مواجهه با خوارج که رفتار آنها بسیار شبیه به تکفیریهای امروز بود، سخت و جدی مقابله کردند.
وی با اشاره به دو سوی مقابله با تکفیریها اظهار کرد: باید دو کار صورت بگیرد. آیتاللهالعظمی مکارم بر وجه عقیدتی مقابله با تکفیریان تأکید کردند و آیتالله جنتی به وجه سیاسی این مقابله اشاره کردند که این دو باید توأمان پیگیری شود. یعنی نباید به بهانه بحث عقیدتی، اسلحه خاموش شود، زیرا این هدفی است که ائتلاف دنبال میکند. آنها میخواهند جنگ فرسایشی شود و یک استخوانی بین زخم بماند.
قوامی با بیان اینکه سیدحسن نصرالله اعلام کرد ما همان طور که میجنگیم باید عقیده را هم درست کنیم، گفت: شخصی که با این عقیده خود را به کشتن میدهد که سر ساعت میخواهم بروم نزد پیامبر(ص)، عقایدش مشکل دارد. سرمایهگذاریها را روی اعتقاد ببریم و از آن طرف که مقابله نظامی است، غافل نشویم، هیچ کدام مانع دیگری نشود و این در سخنان آیتاللهالعظمی مکارم بود که میگفتند وجه نظامی و عقیدتی توأم باشد.
فرهنگسازی در رابطه با نبود جایگاهی برای تکفیر در اسلام
وی با اشاره به بحث فرهنگسازی در رابطه با اینکه تکفیر در اسلام جایگاهی ندارد، اظهار کرد: فرهنگسازی در سطح شهرها در این رابطه خوب است. نشان دهیم که تکفیر در اسلام جایگاهی ندارد. آیهای در قرآن با این مضمون داریم: «وَلاَ تَسُبُّواْ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ ...؛ و آنهایى را که جز خدا مىخوانند دشنام مدهید ...»، (انعام/108)، خداوند میفرماید حتی به بتپرستان ناسزا نگویید. باید جناح مداحان و جناح منبریان افراطی را مهار کنیم چون وقتی اینها به عایشه ناسزا میگویند، به خلفای سهگانه ناسزا میگویند اینها در لوحهای فشرده ثبت و منتشر میشود. از آن طرف هم خدای ناکرده ممکن است به برخی مقدسات توهین شود. مشکل از ما است. قبل از اجماع، علما باید جراحی درونی انجام بدهند. از لحاظ قانونی منع کنند و فتوا بدهند، این اگر درست شد آن طرف هم دیگر تولید نمیشود.
وی با اشاره به جهانی شدن فتوای آیتاللهالعظمی مکارم در مورد حرمت اهانت به مقدسات، گفت: ایشان اخیراً فتواهای زیادی داشتند، در رابطه با قمهزنی و همچنین تکفیر. باید اجماعی علیه ناسزاگویان به مقدسات مذاهب شکل بگیرد که اگر این درست شد، آن هم درست میشود. آیتاللهالعظمی مکارم فتوا دادند داعش مسلمان نیست و فحش دادن به خلفای اسلام جایز نیست.
وی ادامه داد: گاهی برخی مردم به مقدسات توهین میکنند و علما حریف نمیشوند. مثلا ما روحانی هستیم و میگوییم فحش ندهید، اما تندی میکنند. در مکه دیدیم تندهای آن طرف به امیرعبدالله فحش میدادند و به او میگفتند امیر شیعیان، چون امام جمعه مکه و مدینه را توبیخ کرده بود که چرا به شیعه توهین کردید. وقتی آن طرف تند است، این طرف هم تند است. مقابله با اینها خیلی خطرناکتر است تا مقابله با داعش.
قوامی با بیان اینکه تا زمانی که علمای شیعه به اجماع نرسند، اتفاق مثمری رخ نمیدهد، گفت: برگزاری همایشهایی نظیر کنگره تکفیر به تنهایی کافی نیست. الان خود الازهر هنوز در مورد بیداری اسلامی قانع نیست. راه حل این است که تمام مراجع و علمای داخل کشور اجماع کنند و یک فتوای کلی بدهند. یک روز همه را دعوت کنیم و یک فتوا را همگی با هم دهیم که توهین به خلفا حرام است. 10 روز آخر ماه صفر که روزهای مخصوص روضهخوانی است، بعضیها توهین میکنند که مشتری جمع کنند، چون مطلبی از لحاظ علمی ندارند.
اجماع شیعه مقدمه اجماع اسلام است
مسئول بنیاد فقهی مدیریت اسلامی با بیان اینکه علمای شیعه از تهران تا بیروت باید به یک اجماع برسند، اظهار کرد: علما اجماع کنند که اهانت به مقدسات و خلفای اسلام حرام است. این باعث میشود یک مقدار دل علمای آنها نرم شود؛ ولی اگر بعضی بگویند و بعضی نگویند و اجماع نباشد، مثمر نخواهد بود. برگزاری کنگره تکفیر برای شروع خوب است، ولی اسم اجماع را نمیتوان بر آن گذاشت. اجماع شیعه میتواند مقدمهای برای اجماع اسلام باشد.